05/05/2023 Cuma Köşe yazarı V.T
Kalplere en çok tesir eden şey iyiliktir...
İbn-ül-Gazâle hazretleri evliyânın meşhurlarındandır. İsmi,
Ahmed el-Endülüsî’dir On ikinci asrın ikinci yarısında Endülüs'te doğdu. On üçüncü
asrın başlarında Kahire’de vefat etti. Hikmetli sözleri çoktur...
Allahü teâlânın rızâsına nasıl kavuşulur diye sordular. O da;
"Câhillerden uzak kalmak, âlimlerin sohbetinde bulunmak, ilmi ile amel
edip, Allahü teâlâyı anmaya devâm etmekle" buyurdu. Îmânın esâsının üç
şeye bağlı olduğunu bildirirdi. "İktifâ, ittikâ ve ihtimâ. İktifâ; Allahü
teâlâyı kâfi görmektir. Allahü teâlâyı, kendisi için kâfi görenin içi rahat
olur. İktifâ netîcesinde mârifete, Allahü teâlâyı tanımaya kavuşur. İttikâ;
Allahü teâlânın yasak ettiği şeylerden sakınmaktır. Yasaklardan (haram ve
mekruhlardan) sakınanın içi ve dışı, yaşayışı düzelir. Hayâtı intizâma girer.
İnsan bunun netîcesinde güzel ahlâka kavuşur. İhtimâ; nefsi perhiz etmeye, az
yemeye alıştırmaktır. Haram ve helal olan gıdâlara dikkat eden nefsini riyâzet
üzere bulundurur. Helâlinden az yiyenin beden sıhhati düzgün olur"
buyurdu.
Nefis hakkında da; "Nefsine aldanan, şehevî duygularına
esir olur. Hevâî arzûlarının zindanına kapatılır ve o kulun kalbi faydalı
işlerden zevk alamaz. Kur'ân-ı kerîmi her gün hatmetse bile, ilâhî kelâmı
okumaktaki esas tadı bulamaz. Bunun çâresi, nefsin esâretinden kurtulmayı
candan arzu etmektir" buyurdu.
Yine buyurdu ki: "Zühd; dünyâdan el etek çekmek ve
dünyâ kimin eline geçerse geçsin kaygılanmamaktır."
"Dürüst, gerçek ve doğru korku, açık ve gizli günahlardan
büyük bir dikkatle sakınmaktır."
"Sabırlı kimseler, sıkıntılara katlanmayı huy
edinenlerdir."
"Tevâzuun kaynağı şunlardır: İnsan cehâletini hatırında
tutmak, işlediği günahı unutmamak ve Allahü teâlâya devamlı
muhtaç olduğunu hiç aklından çıkarmamak."
"Arzu ve isteklerinin peşinde koştuğun müddetçe zindanda
gibisin. İşi, Allahü teâlâya havâle edersen, râhata ve selâmete erersin."
“Alçak ve düşük kimseler kibirlenir. Böyle kimseler övünür. Hatâ
ve haksızlıkta ısrar edenler de bunlardır."
"İyiliğin sevâbından daha güzel bir şey yoktur. İyilik yapmaya gücü yeten herkeste iyilik yapma niyeti bulunmaz. Bir kimsede hem iyilik yapma gücü hem de niyeti varsa, saâdet hâsıl olur. Kalplere en çok tesir eden şey iyiliktir. Ciğerleri serinleten iyilik, beklenen ve vadedilip geciktirilmeden yapılan iyiliktir."