15/08/2025 Cuma Köşe yazarı O.Ü
İman, herkeste aynı mıdır?
Sual: Peygamberlerin imanı ile diğer insanların imanları hep aynı mıdır, aralarında iman bakımından bir fark var mıdır?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak İmâm-ı Rabbânî hazretleri Mektûbât kitabında buyuruyor ki:
“İmân; Ehl-i sünnet âlimlerinin kitaplarında yazılı
olan, Peygamber Efendimizden (sallallahü aleyhi ve sellem) gelen haberlere
inanmak ve inandığını söylemek demektir. Her lisan ile söylemenin caiz olduğu,
Dürr-i yektâda yazılıdır. İbadetler, imandan parça değildir. Fakat, imanın
kemalini arttırır ve güzelleştirirler. İmâm-ı a'zam Ebû Hanîfe
(aleyhirrahme) iman artmaz ve azalmaz, buyuruyor. Çünkü iman, kalbin
tasdik etmesi, kabul etmesi, inanması demektir. İnanmanın azı, çoğu olmaz.
Azalan ve çoğalan bir inanışa, inanmak değil, zan ve vehim denir. İmanın kâmil
veya noksan olması, ibadetlerin çok ve az olması demektir. İbadet çok olunca,
imanın kemâli çok denir. O hâlde, müminlerin imanları,
Peygamberlerin imanları gibi olmaz. Çünkü bunların imanları ibadetler
sebebi ile kemâlin tepesine varmıştır. Diğer müminlerin imanları oraya
yaklaşamaz. Her ne kadar, her iki iman, iman olmakta ortak iseler de,
birincisi, ibadetler vasıtası ile, başka türlü olmuştur. Sanki aralarında
benzerlik yoktur. Müminlerin hepsi, insan olmakta, Peygamberler ile ortaktır.
Fakat, başka kıymetler, üstünlükler bunları yüksek derecelere çıkarmıştır.
İnsanlıkları, sanki başka türlü olmuştur. Sanki, müşterek olan insanlıktan daha
yüksek insandırlar. Belki, insan bunlardır, başkaları sanki insan değildir!
İmâm-ı a'zam Ebû Hanîfe (aleyhirrahme) (Ben
elbette müminim) demelidir, diyor. İmâm-ı Şâfiî (aleyhirrahme)
ise; (Ben inşâallah müminim) demelidir, buyuruyor. Bunun ikisi
de doğrudur. İnsan şimdiki imanını söylerken (Ben elbette müminim) demelidir.
Son nefesteki imanını söylerken (Ben inşâallah müminim) der.
Fakat, burada da, şüpheli söylemektense, elbette demek daha iyidir.”
Sual: Meleklerin evlenmesi var mıdır, günah
işleyebilirler mi?
Cevap: Melekler, Allahü teâlânın kıymetli kullarıdır.
Allahü teâlânın emirlerine isyan etmezler, emir olundukları işleri yaparlar.
Evlenmeleri yoktur, doğurmazlar, çoğalmazlar, hata etmez, unutmaz, hile yapmaz,
aldatmazlar. Bunların Allahü teâlâdan getirtikleri hep doğrudur, şüpheli,
ihtimalli değildir.