18/11/2020 Çarşamba Köşe yazarı H.Y
Müslümanlar, birbirlerine daima nasihat etmelidir...
Nasihat, Allahü teâlânın bir kimseye verdiği nimetinin onda kalarak, dinine
ve dünyasına faydalı olmasını istemek demektir.
Müslümanların hakları -6-
Müslümanın, Müslüman üzerindeki haklarından biri de, kabul edenlere nasihat
etmektir. Nasihat, Allahü teâlânın bir kimseye verdiği nimetinin onda kalarak,
dinine ve dünyasına faydalı olmasını istemek demektir. İlim sahipleri, imkân
nispetinde emr-i marûf ve nehy-i münker yapmalı, yani iyiliği yaymaya,
kötülükten sakındırmaya çalışmalıdır! Nasihatten uzak kalan kalp kararır.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Dinin temeli nasihattir.) [Buhârî]
(Duyduğu hak sözü, bir Müslüman kardeşine söylemek ne güzel hediyedir.) [Taberânî]
(Allahü teâlânın en çok sevdiği kimse, çok nasihat edendir.) [İ. Ahmed]
Vaaz ve nasihat eden kimse şunlara dikkat etmelidir:
1. Nasihat eden, yumuşak, mütevâzi olmalıdır! Allahü teâlâ, Âl-i
İmrân sûresinde, Muhammed aleyhisselamın yumuşak davrandığını, bilfarz kaba ve
katı yürekli olsaydı, etrafında kimse kalmayıp dağılmış olacaklarını
bildirmektedir. Demek ki, söylenilen söz, ne kadar kıymetli ve hikmetli olursa
olsun, güler yüzlü, yumuşak olmadıkça, sözlerin tesiri olmaz.
2. Daima doğru konuşmalı, yalandan uzak durmalı, ihtilaflı konulara
girmemelidir! Hazret-i Lokman Hakîm'e bu dereceye ne ile çıktığı sual
edildiğinde, (Doğru konuşmak, emanete riayet etmek ve bana gerekmeyeni
bırakmakla) buyurdu.
3. İnsanları yoracak ve usandıracak kadar uzun anlatmamalıdır!
4. Daha çok, kendisinin amel ettiği, tatbik ettiği hususları
söylemelidir! Çünkü Allahü teâlâ, (İnsanları iyiliğe teşvik edip de
kendinizi unutur musunuz? Niçin kendi yapmadıklarınızı başkalarına söylersiniz) buyurmaktadır.
[Bekara sûresi 44]
5. Umumi konuşmalı, herkese hitap etmeli, devamlı bir kişiye
bakmamalıdır!
6. Allahü teâlânın rahmetinden ümit kesici, azabından emin olucu şekilde
konuşmamalı, korku ile ümidi bir arada söylemelidir! Bir gün Allahü teâlânın
rahmetinin bolluğundan bahsederken, başka bir zaman da azabının şiddetinden
bahsetmelidir!
7. Eğer konuşmayı uzatacaksa, insanların hoşlandığı şeyleri, güzel
menkıbeleri anlatmalıdır!
8. İhsan sahibi olmalı, alıcı değil verici olmalıdır! Veren elin, alan
elden üstün olduğunu bilmelidir! Hazret-i Ali "Her şeyin bir
kıymeti vardır. İnsanın kıymeti ise, ihsanı ve edebidir" buyurdu.
9. Faydalı şey anlatmalıdır! Kulağa hoş gelse de, faydasız şeylerden
uzak durmalıdır!
10. Öğrendiği ilmi kâfi görmemelidir! Çünkü Kur'ân-ı kerîmde, her ilim
sahibinin üstünde bir âlim bulunduğu bildirilmektedir. (Yûsüf
sûresi-76)
Öğrendiği ilimle, insanlara faydalı olabilmek için, dinin yayılmasına hizmet etmelidir!