24/01/2020 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Kur’ân-ı kerimi bastırıp satmak
"Geçimini başka kitaplardan sağlıyorsa, Kur’ân-ı kerimi kârsız satmalıdır."
Sual: Kur’ân-ı kerimi bastırıp, kâr maksadı ile satmanın, dinimiz açısından
mahzurlu tarafı var mıdır?
Cevap: Kur’ân-ı kerimi bastırıp satanlar, bunu kitapçılık ticaretine alet
edenler, Kur’ân-ı kerim öğretilmesine, okunmasına sebep olmak niyeti ile
olursa, caiz ve sevap olur. Aldığı satış parası helal olur. Fakat, böyle
niyetin alameti vardır ki, maloluş fiyatına yakın, az bir kârla satmalıdır.
Geçimi başka kitaplardan sağlanıyorsa, Kur’ân-ı kerimi kârsız satmalıdır.
Şir'a’da deniyor ki:
“Mu'âz bin Cebel hazretlerine, falanca, Kur’ân-ı kerim yazıp satıyor
dediklerinde, bu, Kur’ân-ı kerim satmak değildir. Kâğıt ve işçilik ücreti
istemektir. Kur’ân-ı kerimi satmak demek, onu para ile, ücret ile öğretmektir
buyurdu.”
Kur’ân-ı kerimi, okuyarak geçim vasıtası yapmak için ezberleyen hafızlar ve
tecvid ile okumayıp, teganni ile okuyan hafızlar, gerçekten hamele-i Kur'ân
değildir. (Çok hafızlar vardır ki, Kur’ân-ı kerim, bunlara lanet eder) hadis-i
şerifinde bildirilenlerden olurlar.
***
Sual: Bir kimse, kiraladığı yerde iş yapmasa veya oturmasa da, kira
ücretini yine de vermesi gerekir mi?
Cevap: Bir dükkânı kiralayıp teslim alan kimse, bir müddet iş yapmayıp,
dükkân kapalı kalsa, kirayı tam vermesi lazımdır. Kira ücreti, bir senelik
olmak üzere, her aylığı şu kadar liraya olarak caiz olduğu gibi, senelik toptan
söylemek de caizdir. Kiracı, sanatını, işini değiştirirse, iflas ederse, başka
şehre yerleşirse kira fesholur.
***
Sual: Kiracı, evde veya dükkânda hasar meydana gelince, bunları kendisi mi
tamir ettirir yoksa mal sahibi mi yaptırır?
Cevap: Kiradaki binanın ve eşyanın tamiri ve zamanla tıkanmış boruların
tamiri ev sahibine aittir. Ev sahibi tamir etmezse, kiracı evden çıkabilir.
Fakat, yaptırmaya ev sahibini zorlayamaz. Ev sahibinin izni ile kendi yaparsa,
parasını kesebilir. Kendiliğinden yaparsa, kesemez. Kullanmaya lazım
şeylerin tamir parasını kiradan kesemez.
***
Sual: Kira müddeti bitince, kiracının hemen ev veya dükkândan çıkması
gerekir mi?
Cevap: Kira müddeti bitince, mal sahibi uzatmaz ise, kiracı çıkar. Malı,
olduğu gibi teslim etmesi lazımdır. Teslim etmezse, gasbetmiş olur. Fakat,
kullanma sebebi ile, herkes için hasıl olması âdet olan haraplık, kabahat
sayılmaz.