29/08/2025 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Âdetlerde değişiklik, bidat değildir
Sual: Helal ve mübah olan âdetlerde değişiklik yapmak da, dinimizin kötülediği ve yasak ettiği bidatlerin içine girer mi?
Cevap: Âdetlerde
değişiklik yapmak, bidat değildir. Vera sahiplerinin yapmaması iyi olur.
Hadis-i şerifte; (Benim sünnetime ve benden
sonra, hulefâ-i râşidînin sünnetlerine sarılınız!) buyuruldu.
Sünnet sözü, yalnız olarak söylenildiği zaman,
İslamiyetin bildirdiği her şey demektir. Bu dinin sahibi olan Resul
aleyhisselam, âdetlerde bir şey bildirmedi. Çünkü Resûlullah efendimiz,
insanlara dinlerini bildirmek için geldi. Dünyada muhtaç oldukları şeylerin
yapılmasını öğretmek için gelmedi.
Hadis-i şerifte; (Dünya işlerinizi yapmasını
siz daha iyi bilirsiniz!) buyuruldu. Dünyanıza faydalı olan şeyleri
bulup yapmanız için benim bildirmeme lüzum yoktur demektir.
Dinî vazifelerinizi, ibadetlerinizi bilemezsiniz, onları benden öğreniniz
demektir. Bunun için âdetler, İslamiyetin dışında kalmaktadır. İslamiyetin
dışında olan şeylerde yapılan değişiklikler bidat olmaz.
Sual: Camilere minare yapmak, okul yapmak sonradan
ortaya çıktığı için, minare ve okul yapmak da bidat midir?
Cevap: Minare, mektep,
okul, kitap gibi sonradan yapılmış olan şeyler bidat yani dinde reform
değildir. Bunlar dine yardımcı şeylerdir. İslamiyet bunlara izin vermiş, hatta
emretmiştir. Böyle şeylere Sünnet-i hasene denir. İslamiyetin ibadet olarak
yasak ettiği şeyleri meydana çıkarmaya Sünnet-i seyyie denir. Bidatler, yani
dinde reformlar, sünnet-i seyyiedir. Sünnet-i hasene yani dine yardımcı
şeylerin Eshâb-ı kiramın ve tâbiinin zamanlarında yapılmaması,
onların bu faydalı şeylere ihtiyaçları olmadığı içindi. Onlar, kâfirlerle cihat
ediyor, İslamiyeti dünyaya yayıyorlardı. Onların zamanlarında bidat sahipleri
çıkmamış veya çoğalmamıştı. Kıyamete kadar sünnet-i hasene meydana çıkarmak
caizdir ve sevaptır.
Sual: Et, peynir gibi şeyler, koktuğu, ekşidiği zaman,
diğer necis şeyler gibi bunlar da necis olur mu?
Cevap: Et kokunca, yemek ekşiyince, necis olmaz fakat,
zararlı oldukları için, bunların yenilmeleri helal olmaz. Yağ acımakla, yemesi
haram olmaz. Et, peynir, kokup kurtlanmakla necis olmaz. Bir temiz ciğer,
kuyuya düşüp, kokup, kurtlansa, ciğer ve kuyudaki su pis olmaz.