06/08/2023 Pazar Köşe yazarı S.K
Güldürmek için yalan söylemek!
Doğruluk iyiliktir; yalan kötülüktür. Yalan, doğru olmayan,
gerçeğe uymayan sözdür. Yalan, kötü huylardan biridir. Dinimiz yalan konuşmayı
haram kılmıştır. Büyük günahtır. Yalan konuşmak, insanın cemiyette
güvenilirliğini kaybetmesine sebep olur.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Yalandan
sakının! Çünkü yalan günaha, günah da Cehenneme sürükler.) [Buhari]
(Yalan
rızkı azaltır.) [İsfehani, Ebuşşeyh]
Bir genç, Peygamber efendimize sallallahü aleyhi ve sellem, üç büyük
günaha yakalandığını bildirdi. Bunlardan biri yalandı. Peygamber
efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, (Yalanı benim için terk et!) buyurdu.
Genç, peki diyerek gitti. Bir günahı işleyeceği zaman, (Eğer bu günahı
yaparsam, Resulullah sorduğunda, evet dersem suçum meydana çıkar. Hayır dersem,
yalan söylemiş ve verdiğim sözü tutmamış olurum) diye düşündü. Diğer iki günahı
da bıraktı. (Şir'a)
Yalan yere yeminden de çok sakınmalı. Hadis-i şeriflerde
buyuruldu ki:
(Yalan
yere yemin etmek, evleri harap eder.) [Beyheki]
(Yalan
yere yemin, malın yok olmasına sebep olur.) [Bezzar]
Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem buyurdu ki:
"Şu altı şeyi yapabileceğinize söz verin
sizin için Cennet’e kefil olayım: 1) Konuştuğunuz zaman doğru
konuşun. 2) Vaadinizi yerine getirin. 3) Aldığınız emaneti yerine
teslim edin. 4) Edep yerlerinizi koruyun. 5) Gözlerinizi
haramdan sakının. 6) Ellerinize sahip olun. [yani haram mala ve
diğer uygun olmayan şeylere elinizi uzatmayın."
[Tenbih-ül-gâfilin]
Güldürmek için, şakadan da olsa yalan söylemek de caiz
değildir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Kimse
ile münakaşa etmeyen, haklı olsa bile, dili ile kimseyi incitmeyen Müslümanın
Cennet’e gireceğini size söz veriyorum. Şaka ile veya yanındakileri güldürmek
için olsa bile, yalan söylemeyenin Cennet’e gireceğini size söz veriyorum. İyi
huylu olanın, Cennet’in yüksek derecelerine kavuşacağını size söz veriyorum!) [Ebû
Dâvüd, İbni Mâce ve Tirmizî]
Hazret-i Abdullah bin Âmir radıyallahü anh anlatır:
Ben küçükken, Resul-i Ekrem sallallahü aleyhi ve sellem evimize gelmişti.
Oynamaya giderken, annem bana, (Abdullah gel, sana bir şey vereceğim) dedi.
Resul-i Ekrem, (Ona ne vereceksin?) buyurdu.
Annem de (Hurma vereceğim) dedi. Bunun üzerine Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(Eğer
bir şey vermeyip aldatmak için söyleseydin, yalan günahı yazılırdı.) [Şir'a]
Abdullah bin Mesud radıyallahu anh şöyle buyurmuştur: En
doğru söz Allah’ın kelâmıdır. En şerefli söz Allahü teâlâyı anmaktır. En kötü
körlük kalp körlüğüdür. Az olup yeten, çok olup azdırandan daha
hayırlıdır. En kötü pişmanlık kıyamet günü duyulan pişmanlıktır. En
hayırlı zenginlik gönül zenginliğidir. En kötü kazanç, faiz kazancıdır. Dilin
en büyük hatası yalandır. [Tenbih-ül-gâfilin]