13/05/2023 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Haccın farz üçtür
Sual: Namazda olduğu gibi, hac
ibadetinin de mutlaka yerine getirilmesi gereken farzları var mıdır?
Cevap: Namazın,
orucun farzları olduğu gibi, haccın da farzları vardır ve üçtür. Bu üç farzdan
biri yapılmazsa hac sahih olmaz. Bu farzlar şunlardır:
1-İhramdır. İhram, niyet ile birlikte zikir yani telbiyeden
ibaret olup, bazı şeyleri kendine yasak etmektir. Namazda iftitah tekbiri
gibidir. Alameti, peştamal gibi, iki beyaz bez olup, biri belden aşağı sarılır,
öteki, omuzlara sarılır. İple bağlanmaz, düğümlenmez. Bunun için kuşanılan bu
iki beze ihram denildi. Tavafa başlarken, ihramın ortasını sağ koltuk
altından geçirip, iki ucunu sol omuz üstüne getirmek sünnettir.
2-Arefe yani Zilhicce ayının dokuzuncu günü Arafatın, Vâdi-yi
Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde Vakfeye durmak. Herkes, ehil
olan imama karşı ayakta durup, ayakta duramazsa, oturup imamın duasını dinler.
Sonra, oturabilir, yatabilir. Hacca geç giden bir kimse, doğru Arafata gider ve
Tavâf-ı kudûm yapması lazım olmaz. Zilhiccenin dokuzuncu yani Arefe günü
Arafatta bulunmayan veya Arafattan geçmeyen, hacı olmaz.
3-Kâbe-i muazzamayı Tavâf-ı ziyaret etmektir. Tavaf, Mescid-i
haram içinde, Kâbe-i muazzama etrafında dönmek demektir. Dördü farz, üçü vacip
olmak üzere yedi kerre dönülür. Zemzem kuyusunun ve Makâm-ı İbrâhîmin dışından
dolaşarak da tavaf etmek caizdir. Kadınların tavaf ederken, Kâbe'ye
yaklaşmamalarının efdal olduğu Eşbâhda yazılıdır. Abdestin bozulma ihtimali
çoksa, Şâfiilerin Hanefî veya Mâlikiyi taklit etmesi lazım olur. Tavafı mescit
dışından yapmak caiz değildir. Tavafa niyet etmek, ayrıca farzdır. Tavâf-ı
ziyareti, Arafattan sonra yapmak da farzdır. Tavaf ederken ve sa'y ederken,
ezan okunursa, bunlar bırakılıp, namazdan sonra tamamlanır.
Sual:
Arefe günü, sedye ile Arafattan geçirilen bir kimsenin haccı kabul olur mu?
Cevap: Hacca giden bir kimse, Arefe günü, öğle ezanından bayramın birinci günü, sabah namazı vaktine kadar olan zaman içinde, biraz Arafatta dursa veya ihramlı olarak Arafattan geçse, baygın iken sedye içinde taşınarak nüsükler yaptırılırsa, Arefe günü olduğunu bilmeyerek, Arafatta dursa, haccı sahih olur. O yerin Arafat olduğunu bilmek ve niyet etmek lazım değildir.