15/08/2020 Cumartesi Köşe yazarı V.T
Hac farz olduktan sonra affolmaz…
Hac farz olduktan sonra mal elden çıksa da, affolmaz. Ama zekât, malın
elden çıkması ile affolur.
Bursalı Abdürrahîm Efendi ellibeşinci Osmanlı şeyhülislâmıdır. Menteşîzâde
diye meşhûr olmuştur. Bursa’da doğdu. 1129 (m. 1717) senesinde Edirne’de vefat
etti. “Fetâvâ-i Abdürrahîm” veya “Abdürrahîm Efendi fetvâları” adlı eseri
vardır. Bu eserinde bazı suallere verdiği cevaplar şöyledir:
Sual: Namaz kıldıktan sonra, kaç rekat kıldığımda şüphe ediyorum, yeniden
mi kılmam gerekiyor? Bir de, galiba ben iftitah tekbirini söylemedim, abdestim
var mı idi, elbiseme necaset bulaşmış mıydı? Abdeste, kollarımı yıkamış mıydım
gibi şüpheler sık sık geliyor. Ne yapmam lazımdır?
Cevap: Ekseriya böyle şüphe ediyorsa, namazı bozmaz, tamamlar. Yeniden
abdest alması, elbise değiştirmesi gerekmez. Namaz bittikten sonra, kaç rekat
kıldığında şüphe ederse, bu vesvesedir. Yeniden kılması gerekmez.
Sual: Zengindim, hacca gitmeyi erteledim. Ama şimdi fakirim. Hacca gitmek
yine bana farz mı? Ayrıca zekatımı da vermemiştim. Ne yapmam gerekir?
Cevap: Hac farz olduktan sonra mal elden çıksa da, affolmaz. Ama zekât,
malın elden çıkması ile affolur.
Sual: Bazı âlimlere göre farzların 3. ve 4. rekatlarında Fatiha okumak
sünnettir. Vacib diyenler de olmuştur deniyor. Acil işimiz olduğu zaman, üçüncü
veya dördüncü rekâtlarda hiçbir şey okumadan biraz bekleyip rüku’a gitsek olur
mu?
Cevap: Vacib diyen âlimlere göre, Fatiha okumadan kılınan namazın iadesi
vacib olur. Maliki ve Şafii’de, her rekâtta Fatiha okumak farzdır. Taklit
edenin okuması farzdır.
Sual: Misafirliğe gidince, önümüze yemek konuyor. İzinsiz başlamanın
mahzuru var mıdır?
Cevap: Önünüze konduğuna göre, izinsiz başlanabilir. Ancak ev sahibinin
başlaması sünnete uygundur. Yahut varsa o kavmin emiri önce başlar. Yahut âlim,
fazıl bilinen birisi de başlayabilir.
Sual: Bana zekât da, hac da farz oldu. Hacca gideceğim paranın da zekâtını
vermem gerekir mi?
Cevap: Zekât ve hac farz olan kimse, önce hemen hacca gider. Hacdan arta
kalandan zekâtını verir. Hacca gidemezse, hepsinin zekâtını verir. Hac vakti
geldikten, yani farz olduktan sonra, hac parası ile, ihtiyacı olan eşyayı, yani
ev, bir senelik yiyecek satın almak caiz olmaz. Hacca gitmesi lazım olur. Hac
vakti gelmeden önce satın alması caiz olur. Çünkü hac, vakti gelmeden önce farz
olmaz.
Zekâtı vermenin farz olması, hac zamanından önce ise, malın, paranın hepsi için zekât verilip, geri kalan para ile hacca gidilir. Zekât vermek zamanı, hac zamanına rastlarsa veya hac zamanından sonra ise, önce hacca gidilir. Hacdan sonra, elde mevcut paranın zekâtı verilir.