15/10/2023 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Ehl-i kıble kimlere denir?
Sual: Bazı kimseler, inanışları
bozuk olan kimseler için, onlar da Müslümandır, ehl-i kıbledir, kötü
söylemeyiniz diyorlar. Ehl-i kıble diye kime denir ve bunlara kötü denmez mi?
Cevap: Peygamber
Efendimiz (sallallahü aleyhi ve sellem) bir hadis-i şeriflerinde;
(Benî İsrail
yetmişiki millete ayrıldı. Benim ümmetim de yetmişüç millete ayrılacaktır. Bunlardan
yetmişikisi Cehenneme gidecek, yalnız biri kurtulacaktır. Bunlar, benim ve
Eshabımın yolunda olanlardır) buyurdu. Yani,
İsrailoğulları, dinde yetmişiki fırkaya ayrıldı, Müslümanlar da, dinde yetmişüç
fırkaya ayrılacaktır. Bunların hiçbiri kâfir değil ise de, Cehennemde uzun
zaman kalacaklardır. Yalnız benim ve Eshabımın itikadında, inanışında olan ve
bizim gibi ibadet eden fırkası Cehenneme girmeyecektir. İtikat bilgilerinde
ictihat ederken, Resulullah Efendimizin ve Eshab-ı kiramın itikatlarından ayrılan
din âlimleri, dinde zaruri ve söz birliği ile bilinen itikattan ayrılırlarsa,
kâfir olurlar ve bunlara mülhid denir.
Bunların müşrik oldukları, Bahr ve Hindiyye’de
yazılıdır.
Zaruri ve söz birliği ile bildirilmemiş olan itikattan
ayrılırlarsa, kâfir olmazlar, itikatta bidat sahibi olurlar. Bunlara Ehl-i
kıble de denir. Amel ve ibâdet bilgilerinde ictihat ederken de, zaruri ve söz
birliği ile bilinen ibadetlere inanmayan kâfir olur, mülhid olur. Fakat, zaruri
ve söz birliği ile bildirilmemiş olan ibadetlerden ayrılan âlimler, eğer
müctehid iseler, sevap kazanırlar. Müctehid değilseler, amelde bidat sahibi,
mezhepsiz olurlar. Çünkü müctehid olmayanın ictihat etmesi caiz değildir.
Bunun, bir müctehidin mezhebini taklit etmesi lazımdır. Hadis-i şerifte;
(Lâ ilâhe
illallah diyen kimseye, günah işlediği için kâfir demeyiniz! Buna kâfir diyenin
kendisi kâfir olur) buyuruldu. İtikadı bozuk olmadığı için,
Cehenneme girmeyecek olan kimse, yaptığı günahlar sebebi ile Cehenneme
girebilir. Eğer salih ise, yani günahına tövbe etmiş ise yahut affa veya
şefaate kavuşursa, Cehenneme hiç girmez. Zaruri olarak yani cahillerin de
bildiği ve söz birliği ile bildirilmiş olan bir inanışı veya bir işi inkâr
eden, kâfir ve mürted olacağı için, Lâ ilâhe illallah dese
ve her ibadeti yapsa ve her günahtan da sakınsa bile, buna Lâ
ilâhe illallah ehli ve ehl-i kıble denmez.