22/04/2019 Pazartesi Köşe yazarı R.A
İgnace Goldziher ve Leone Caetani'ye reddiyeler
Tertip heyetinde olduğu İslâm Ansiklopedisinin çeşitli maddelerine
bakılınca, Goldziher’in nasıl garazkâr bir insan olduğu açıkça görülür.
Geçen haftaki makâlelerimizde kendisinden bahsettiğimiz İgnace Goldziher hakkında,
“…Louis Massignon, Goldziher’in şarkiyâtçıların gözünde İslâmî
araştırmaların tartışılmaz üstâdı olduğunu ve kendilerinin üzerinde geniş çapta
etkilerinin bulunduğunu söylemiş, Theodor Nöldeke, onu
Wellhausen ile birlikte dehâ olarak kabul etmiş, Arap İlâhiyatı ve felsefesi
alanında rakîbinin bulunmadığını ileri sürmüştür.
Zâkir Kâdirî (Ugan), Mehmed Fuad Köprülü ve İsmâîl Hâmî Dânişmend gibi bazı Türk
ilim adamları da, onun İslâm araştırmaları alanında yüksek bir mevkiye
sahip bulunduğunu ifâde etmişlerdir… Zekî Velîdî Togan da,
Goldziher’in İslâmî ilimler alanında müstesnâ bir yere sâhip olduğu
kanâatindedir…”
1965-1968 yıllarında, Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi’nde, Usûl-i
Tefsîr, Tefsîr, Usûl-i Hadîs ve Hadîs derslerimize giren,
15 dil bilen Saraybosnalı hocamız Prof. Muhammed Tayyib Okiç, Goldziher’in,
hadîsin mâhiyeti hakkında en etraflı mâlumatı veren bir müsteşrik olduğunu,
mümkün mertebe kendisini tarafsız göstermeye çalıştığını belirtmiştir.
Mustafâ es-Sibâî, “es-Sünne ve mekânetühâ fi’t-Teşrîı’l-İslâmî” adlı
eserinde, Mustafâ el-A’zamî de, “Dirâsât fi’l-Hadîsi’n-Nebevî” isimli
kitâbında, Goldziher’i ciddî olarak tenkit etmişler, onun
pekçok yanlışını ortaya koymuşlardır. Onun, İslâmiyete nasıl iftiralar
attığını, Sevgili Peygamberimizi, Sahâbe-i kirâmı ve sonraki hadîs âlimlerini
nasıl tenkit ettiğini anlamak için, Muhammedanische Studien (I-II) adlı
eserinin birkaç cümlesini okumak kâfidir.
Bu eserin 2. cildi 1952’de Paris’te L. Bercher tarafından “Etudes
sur la tradition İslamique” adıyla Fransızca’ya; London 1971, Chicago
1973’te ise İngilizce’ye çevrilmiştir.
Tûnus Zeytûne Üniversitesi Şerîat ve Usûlüddin Fakültesi’nde Muhsin
Abdünnâzır tarafından, “Dirâsâtü Goldziher fi’s-sünne ve
mekânetühe’l-ilmiyye=Goldziher’in Sünnet Hakkındaki Araştırmaları ve İlmî
Değeri” adlı bir doktora tezi hazırlanmış, 922 sayfa tutan tezin ilk
400 sayfasında, eserin bu cildinin Arapça tercümesi de verilmiştir. Bu kitap,
Türkçeye de çevrilmiştir.
Goldziher’in de tertip heyetinde olduğu İslâm Ansiklopedisinin
çeşitli maddelerine bakılınca, onun nasıl garazkâr bir insan olduğu açıkça
görülür. [Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Türkçe nüshalarından
herhangi birine bakılabilir.]
1869’da, Roma-İtalya’da doğup 1935’te Vancouver-Kanada’da ölen,
İtalyan bir ilim adamı, siyâsetçi ve Orta Doğu târihçisi olan Sermoneta
Dükü Leone Caetani var. Hüseyin Câhit Yalçın, onun “Annali
dell’Islam”ını, Cumhûriyetin başlarında, “İslâm Târihi” adıyla
Türkçeye tercüme ederek, bütün cumhûriyet aydınlarının zehirlenmelerine sebep
olmuştur.
[Ona yazılan bazı cevaplara, reddiyyelere inşallah yarın temas edelim.]