25/06/2022 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Tarlası, bahçesi olanın kurban kesmesi
“Tarlasından aldığı
mahsul veya dükkânın geliri ihtiyacını karşılamayan kimse, imam-ı Muhammede
göre fakirdir.
Sual: Elinde dinin
bildirdiği zenginlik ölçüsüne göre parası olmayan kimsenin, bahçesi, tarlası
varsa, kurban kesmesi gerekir mi?
Cevap: Konu ile alakalı
olarak İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“Tarlasından aldığı
mahsul veya tarlanın, evin, dükkânın, atölyenin, kamyonun bir senelik kirası,
ne kadar çok olursa olsun, bir yıllık ev ihtiyacını veya aylık geliri ve aldığı
maaş, ücret, aylık ihtiyacını, kul borcunu karşılamayan kimse, imam-ı Muhammede
göre fakirdir. Fetva da böyledir. İmam-ı a'zamla imam-ı Ebu Yusufa göre zengin
sayılır. Çünkü mülkü olan tarlanın ve bu demirbaş malların değeri, ihtiyacını
karşılar ve nisap kadar da artar. Bunun kirayı her alışta, bir miktar ayırıp,
biriktirerek fıtra vermesi, kurban kesmesi ve büyük sevaba kavuşması lazımdır.
Fıtra vermez ve kurban kesmezse, imam-ı Muhammede göre, günahtan kurtulur.”
Görülüyor ki, her iki
ictihat da yerindedir ve Müslümanlara rahmettir. Bu hâlde olan kimse, fıtra
vermezse veya kurban kesmezse, imam-ı Muhammedin ictihadı, bunu azaptan
kurtarır.
Tarlasından hiç mahsul
almayan, kiraya da veremeyen kimse ve ihtiyacından fazla malı olup da, parası
bulunmayan erkek veya kadın, imam-ı Muhammedin ictihadına uyarak, fıtra vermez
ve kurban kesmez. Verir ve keserse, ikinci ictihada göre, fıtra ve kurban sevabına
kavuşur. Üzerine vacip olmayan ibadeti yapan, yalnız nafile ibadet sevabı
kazanır. Vacip sevabı kazanmaz. Etini fakirlere verirse, sadaka sevabı da
kazanır. Vacip olan fıtra ve kurban sevabı ise, nafile ve sünnet sevabından kat
kat daha fazladır. Her ibadet de böyledir.
Sual: Kurban hangi
hayvanlardan olur ve bunları kaç kişi ortak olarak kesebilir?
Cevap: Kurban, koyun,
keçi, sığır, deveden birini, Kurban Bayramının ilk üç gününde, kurban niyeti
ile kesmek demektir. Koyun, keçiyi bir kişi kesebilir. Bir sığırı veya deveyi,
yedi kişiye kadar Müslüman, ortak olarak satın alıp kesebilirler. Bunlara adak
veya akika kurbanı da ortak edilebilir. Zenginin satın aldığına, sonradan ortak
olmak caiz ise de mekruhtur. Ortaklardan hiçbirinin hissesi yedidebirden az
olmamalıdır.
Sual: Haccın
sünnetlerini yapamayana, ceza gerekir mi?
Cevap: Haccın sünnetini yapmayana ceza lazım gelmez, mekruh olur, sevabı, azalır.