26/04/2021 Pazartesi Köşe yazarı R.A
Unutulan veya ihmâl edilen bazı farz ve sünnetler
“Farz ve sünnet” ifâdesindeki sünnet, Resûlullah Efendimizin farz
olmayarak yaptığı işler demektir.
Bilindiği gibi “Farz”, “Allahü teâlânın Kur'ân-ı
kerîmde yapılmasını açıkça bildirdiği emirler” demektir. Bir hadîs-i
kudsîde “Kulum farzları yapmakla bana yaklaştığı gibi, başka hiçbir
şeyle yaklaşamaz. Kulum nâfile ibâdetleri yapınca, onu çok severim. Öyle olur
ki, benimle işitir. Benimle görür. Benimle her şeyi tutar. Benimle
yürür. Benden her ne isterse veririm. Bana sığınırsa, onu korurum” buyurulmuştur.
(Buhârî)
Dînî literatürümüzde çok kullanılan “Sünnet” kelimesi ise,
yerine göre, farklı manâlara gelmektedir:
1- “Farz ve sünnet” ifâdesindeki sünnet,
Resûlullah Efendimizin farz olmayarak yaptığı işler demektir.
2- “Kitâb ve sünnet” ifâdesindeki sünnet, hadîs-i
şerîfler demektir.
3- “Sünnet”, yalnız olarak kullanılınca, İslâmiyet manâsına gelir.
4- “Sünnet”, yol, çığır gibi manâlara da gelir. Meselâ “sünnet-i hasene” iyi
çığır, “sünnet-i seyyie” kötü çığır demektir. Hadîs-i şerîfte
buyuruldu ki:
“Bir kimse, sünnet-i hasene çıkarırsa [iyi bir çığır
açarsa], onun sevâbı ve kıyâmete kadar onunla amel edenlerin sevâbları
kadar sevap alır. Bir kimse de sünnet-i seyyie çıkarırsa [kötü bir
çığır açarsa], onun günâhı ve kıyâmete kadar onu işleyenlerin günâhları
kadar günâh kazanır.” [Müslim]
5- Bir de, “sünnet” âdet, iş anlamındadır.
Mesela “Sünnetullah” tabiri, Allah’ın âdeti, Allah’ın
işi demektir.
6- “Ehl-i Sünnet”, kurtuluş fırkasının adıdır. Bu
fırkaya “Ehl-i sünnet vel-cemaat” denir.
7- Çocukların sünnet olmasına da “sünnet” denir.
Halkımızın bir kısmının maalesef ihmâl ettiği bazı farzlar var; bugün
sizlere, onlardan bazılarını arz edeceğiz:
1- Doğru itikâda sâhip olmak. [Ehl-i Sünnet itikâdını öğrenmek] 2- Farzları
ve harâmları öğrenmek. [Bunları bilmeyen hep günâh işler.] 3- Helâl
kazanıp helâlden yiyip-içmek. 4- Namaz kılmak ve uşur
(öşür=arâzî mahsûlâtının zekâtını) vermek. 5- Ana-babaya
iyilik etmek. 6- Allah'ın rızka kefîl olduğuna inanmak. 7- Tevekkül
ve kanâat etmek. 8- Cenâb-ı Haktan gelen kazâya-belâya
sabretmek, yani isyân etmemek. 9- Allahü teâlâya, nimetleri
için şükretmek, yani onları dîne uygun şekilde kullanmak. 10- Günâhlardan
kaçıp, ibâdetle meşgûl olmak. 11- Günâhlara tevbe etmek. 12- Tesettüre
riâyet etmek. 13- Harâma bakmamak. 14- Kulağı
çalgılardan korumak. 15- Dilini müstehcen sözlerden
korumak. 16- Allah dostlarını dost, düşmânlarını düşmân
bilmek. 17- Selâm verenin selâmını almak. 18- Emr-i
maruf yapmak. [Farz-ı kifâyedir] 19- Âleme ibret nazarıyla
bakmak. 20- Hiç kimseyi, alaya almamak (istihzâ etmemek)...
Günümüzde unutulan veya ihmâl edilen bazı sünnetler de vardır. Onları da inşâallah yarın ele alalım.