İnsanın ömründe değişiklik olur mu?
05/03/2023 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Sual: İnsanların ömürlerinde
değişiklik olur mu, eğer oluyorsa, herkes için geçerli midir?
Cevap: Bir
kimsenin ömrü bitince, vakit tamam olunca, ecel bir an gecikmez. Birinin üç gün
ömrü kalmış iken akrabasını, Allah rızası için ziyaret etmesi ile, ömrü otuz
sene uzar. Otuz yıl ömrü olan kimse de, akrabasını terk ettiği için, ömrü
üç güne iner. Tefsîr-i Hâzin kitabında diyor ki:
Takdir, ezelde Levh-i mahfûzda yazılmıştır. Sonradan bir şey
yazılmaz. Levh-i mahfuzda, olacak değişiklikler, ömürlerin artması ve
kısalması, ezelde yazılmıştır ki, buna kazâ-i mu’allak denir. Allahü teâlânın
kaderi, yani ezelde ilmi nasıl ise, Levh-i mahfûzdaki değişiklikler, ona uygun
olur. Hazret-i Ömer yaralanınca, Ka’bül-ahbâr hazretleri buyurdu ki; “Ömer
radıyallahü anh daha yaşamak isteseydi, dua ederdi. Zira onun duası elbette
kabul olur.” İşitenler şaşırıp, “Nasıl böyle söylüyorsun, Allahü teâlâ meâlen, (Ecel,
bir an gecikmez ve vaktinden önce gelmez) buyurdu”
dediklerinde, “Evet, ecel hazır olduğu vakit gecikmez. Fakat, ecel hasıl
olmadan önce, sadaka, dua ve amel-i sâlih ile, ömür uzar. Zira Fâtır sûresinde
meâlen; (Herkesin ömrü ve ömürlerin kısalması hep
yazılıdır) buyurulmaktadır” dedi.
Sual:
Nafile namaza başlayan bir kimse, bu namazı bozarsa veya namazı bozan bir durum
olursa, bu namazı tekrar kılması gerekir mi?
Cevap: Her
cins namazı vaktinde kılmaya Edâ denir. Nafile
namaz kılınmaya başlandığı vakit, bu nafile namazın vakti olur ve tamamlanması
da vacip olur. Başlanılan bu nafile namaz, bozulursa, bunun kazası
da vacip olur. Bir namazı vakti içinde tekrar kılmaya İâde denir.
Vaktinden sonra kılmaya Kazâ denir.
Vaktinde kılınamayan farz namazı, kaza etmek farzdır. Vaktinde kılınamayan
Vacip namazı kaza etmek ve fasit olan, bozulan sünnet ve nafile namazları
iâde etmek vaciptir. Vaktinde kılınmayan sünneti kaza etmek emrolunmadı.
Sual:
Yerleşim yerlerinden uzakta namaz kılarken ezan okunur mu?
Cevap: Kırda, bostanda, yalnız veya cemaatle kaza kılarken, erkeklerin ezanı, ikameti yüksek sesle okumaları sünnettir. Birkaç kazayı bir arada kılan, önce ezan ve ikamet okur. Sonraki kazaları kılarken, hepsine ikamet okur, ezan okumasa da olur. Kadınlar, ezan ve ikamet okumaz.
