01/08/2025 Cuma Köşe yazarı V.T

“İyi işlerinizi gördüğümde, Allahü teâlâya hamdederim. Kötü işlerinizi gördüğümde, sizin için af ve mağfiret dilerim”

Ahmed Bürzülî hazretleri kıraat, hadis, tasavvuf ve Mâlikî mezhebi fıkıh âlimidir. 730 (m. 1341)’de Tunus’ta Kayrevan’da doğdu. Zamanının en meşhur âlimlerinden ilim öğrendi. Şemseddîn Muhammed bin Merzûk’tan fıkıh ve hadis ilmini, hadis ravileri ve kıraat rivayetlerini öğrendi. İbn-i Tafracîn Medresesi’nin müderrisliğine, sonra Şeyhülislâmlık makamına getirildi. 844 (m. 1440) yılında Kayrevan’da vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:

Bir hadis-i şerifte; “Bir meyyit, dünyada sevdiği kimse, kendisini ziyarete geldiği zaman sevinir” buyuruldu. Bu hadis-i şerif, meyyitin, ziyarete geleni gördüğünü bildiriyor. Görmeseydi, tanımaz ve sevinmezdi. Sahîh-i Müslim’de, Amr bin Âs’ın (radıyallahü anh) vefât edeceği zaman şöyle buyurduğu haber veriliyor: “Beni defnedince, üzerime toprak atınız! Sonra bir hayvan kesilerek etleri parçalanacak zaman kadar, kabrimin başında bekleyiniz. Sizinle kabrime alışayım ve sizi göreyim. Böylece Rabbimin gönderdiği sual meleklerine rahat cevap vereyim.” Kabirdeki meyyitlerin duyduklarını ve gördüklerini bildiren böyle sağlam haberler çoktur. 

Ümmetin amellerinin Resûlullah’a gösterildiğini bildiren pek çok hadis-i şerif vardır. Bezzâz’ın, Abdullah İbni Mes’ûd hazretlerinden haber verdiği hadis-i şerifte; “Hayatım, sizin için hayırlıdır. Bana anlatırsınız. Ben de size anlatırım, öldükten sonra, vefatım da, sizin için hayırlı olur. Amelleriniz bana gösterilir. İyi işlerinizi gördüğüm zaman, Allahü teâlâya hamdederim. Kötü işlerinizi gördüğüm zaman, sizin için af ve mağfiret dilerim” buyuruldu. Bu hadîs-i şerîf, Resûlullah’tan işittim denilerek bildirildi. Başka sağlam kimseler, bunu mürsel olarak da bildirmişlerdir. Amellerin, işlerin, tanıdıklara gösterildiğini bildiren hadis-i şerife gelince, İmâm-ı Ahmed ve Hakîm-i Tirmizî, “Nevâdir-ül-usûl” kitabında ve Muhammed bin İshâk İbni Mende adındaki meşhur hadis âliminin bildirdikleri hadis-i şerifte; “Yaptığınız işler, kabirde olan yakınlarınıza ve tanıdıklarınıza bildirilir, iyi işlerinizi görünce sevinirler. Böyle olmayan işleriniz için; “Yâ Rabbî! Bizi doğru yola kavuşturduğun gibi, bu kardeşimizi de kavuştur. Ondan sonra ruhunu al!” derler” buyuruldu. Büyük hadis alimi Süleymân Ebû Dâvûd Tayâlisî “Müsned” kitabında, Câbir bin Abdullah’dan gelen hadis-i şerifi şöyle bildiriyor “Yaptığınız işler, mezardaki yakınlarınıza ve tanıdıklarınıza gösterilir. İşleriniz iyi ise, sevinirler. İyi değil ise; “Yâ Rabbî! Bunlara iyi iş yapmaları için kalplerine ilham eyle!” derler.”