01/12/2022 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
Türbelere adakta bulunmak
“Cahil halk, ölüler için, para,
mum ve benzeri şeyler adıyor. Bu adaklar haramdır!"
Sual:
Bazı kimseler, türbelerdeki yatırlar için adakta bulunuyorlar, böyle adaklar
dinimiz açısından uygun mudur?
Cevap: Bu
konuda Dürr-ül-muhtârda buyuruluyor ki:
“Cahil halk, ölüler için, para, mum ve benzeri şeyler adıyor. Bu
suretle, Evliya-ı kirâma yaklaşmak, onlardan faydalanmak istiyorlar. Bu adaklar
haramdır ve faydasızdır. Bunları Allahü teâlâ için adamalı ve türbelerdeki
fakir Müslümanlara vermelidir.” İbni Âbidîn, bu satırları şerh ederken,
açıklarken buyuruyor ki:
“Evliya-ı kirâmdan birinin mezarına gidip, kaybolan malımı bulur
veya hastamı iyi eder veyâ falan işimi görürsen, şu parayı, şu yemekleri senin
için vereceğim, sana mum yakacağım demek haramdır. Çünkü adak, yalnız Allah
için olur. Allahü teâlâdan ayrı olarak bir ölüden bir şey beklemek küfür olur,
imanı giderir.
Kiliseye, ayazmaya, mezara, türbeye gidip, hazret-i İsadan,
Meryem anadan, evliyadan bir şey isteyen, bunlara dua eden kâfir olur. Bunların
hürmeti, hatırı için Allahü teâlâdan istemelidir. Seyyid Abdülhakim efendi
'Tezveren dede' demenin çok çirkin ve küfre sebep olacağını beyan buyurmuştur.
Ya Rabbi! Hastamı iyi edersen, falan velinin türbesi yanındaki
fakirlere şu parayı senin için adak etdim. Sadaka sevabını da bu velinin ruhuna
bağışladım, demelidir. Böyle adakları zenginlerin alması haram olur. Fakirlere
sadaka edilmeyen mal, adak olarak kabul olmaz. Mesela, mezar üzerine mum
yakmak, minarede kandil yakmak ve camilerde şarkı ve oyun havaları şeklinde
mevlid okutmak gibi adaklar kabul olmaz. Bunlar için para vermek ve almak
haramdır ve faydasızdır.”
Sual:
"Zekeriya Sofrası" adı altında adak yapılır mı?
Cevap: Zekeriya
Sofrası diyerek adak yapanlar oluyor. Sofraya kırk çeşit meyve koyuyorlar.
Komşu, ahbab kadınları, buraya davet ediyorlar. Bunlardan yerken niyet edilen
hacetin, dileğin hasıl olacağına inanıyorlar. Böyle adak bidattir, Yahudi âdetidir.
Nezir olan, adanan şeyi fakirden başkasının yemesi haramdır. Bidate, harama
sebep olmak, büyük günahtır.
Sual:
Temel atılırken veya hasta iyi olursa diyerek Allah için adakta bulunmanın
mahzuru var mıdır?
Cevap: Temel atılırken, hasta iyi olunca, Allah için hayvan kesmeyi adayıp, etini fakirlere sadaka vermek caizdir. Sadaka sevabı hasıl olur.