18/06/2021 Cuma Köşe yazarı V.T

Kayseri Müftüsü​ Mesud Efendi'nin "Mir’ât-ı Mecelle" isminde bir eseri vardır.

Kayserili Mesud Efendi Osmanlı fıkıh âlimlerindendir. Kayseri’ye bağlı Ağırnas köyünde doğdu. İlk tahsilini doğduğu köyde tamamladıktan sonra Hacı Torun Efendi’den icâzet aldı. 1877 yılında Kayseri Müftüsü oldu. Ardından İstanbul’a gitti 1311 (m. 1894)’de İstanbul’da vefat etti. Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye üzerine yazdığı "Mir’ât-ı Mecelle" isminde bir eseri vardır. Bu kitabında Mecelle’den birkaç madde şöyledir:

Madde 1192-Herkes mülkünü dilediği gibi kullanır. Fakat başkasının hakkına dokunursa, bu kullanması sınırlanır. Meselâ, İslâmiyette kat mülkiyeti vardır. Fakat üst kat sâhibinin, apartmanın temelinde ve alt kat sâhibinin de çatıda hakkı vardır. Birisi, ötekinin izni olmadıkca, kendi katını yıkamaz.

Madde 1194-Bir arsaya sâhip olan, üstündeki boşluğa ve toprağın içine de mâlik olur. İstediği kadar yüksek binâ ve derin kuyu yapabilir.

Madde 1196-Bir kimsenin bahçesindeki ağacın dalları komşusunun hânesi veyâ bahçesi üzerine uzanmış olsa, o dalları bağlayarak geri çekdirmeğe veyâ kestirmeye komşusunun hakkı vardır. Fakat ağacın gölgesi komşusunun bahçesindeki sebzelere zarâr veriyor diyerek kestiremez. Komşusu, ağacın sâhibine veyâ hâkime mürâcaat ederek geri çektirir veyâ kestirir. Komşusu, bunlara mürâcaat etmeyerek, bahçesine uzanmış olanları kendi de kesebilir. Bahçesine uzanmamış mahalden kesip zarâra sebep olursa, zarârı ağaç sâhibine tazmîn eder, öder. Bağlayarak çektirmesi mümkün olan dalları, mürâcaat etmeden keserse, yine zarârı tazmîn eder. Ağaç sâhibine müracaat edip de, dallarını, çekmediği takdirde, bahçe sâhibi kesebileceği gibi, kestirme masrafını da, ağaç sâhibinden isteyebilir.

Madde 1200-Bir evin kanalizasyonundan, komşunun evine sızarak zarâr verirse, tamîr etmesi lâzım olur.

Madde 1212-Komşunun su kuyusuna yakın lağım yaparak, kuyu kirlenirse, tamîri mümkün olmazsa, lağım oradan kaldırılır.

Madde 1216-Hükûmetin emri ile birinin evi satın alınıp yol yapılabilir. Fakat parası verilmedikçe evi alınamaz.

Madde 1248-Mülk sâhibi olmak üç yol iledir: Mal birinin mülkü iken, bey’ ve hibe [ve sadaka ve ödünç vermek] gibi bir akit, yani sözleşme ile alanın mülkü olur. Mîrâs ile akit olmaksızın mülke girer. Sâhibi olmayan, herkese mübâh olan bir şey, ele geçirmekle mülk olur.