21/04/2024 Pazar Köşe yazarı S.K

Salih akrabayı hiç olmazsa, haftada veya ayda bir ziyaret etmeli, kırk günü geçirmemeli, uzak şehirde ise mektupla, telefonla gönlünü almalıdır! 

Dinimizin emrettiği vazifelerden birisi de sıla-i rahimdir. Sıla-i rahim, akrabayı ziyaret etmek, arayıp sormak, onlarla haberleşmek ve görüşmek demektir. Erkek olsun, kadın olsun zi-rahmi mahrem [evlenmesi caiz olmayan] akrabayı ziyaret etmek vaciptir. Zi-rahmi mahrem akraba, erkek için anne, kız kardeş, hala, teyze gibi; kadın için ise baba, erkek kardeş, amca, dayı gibi evlenmesi haram olanlar demektir. Sıla-i rahim, önce anaya, sonra babaya, sonra evlada, sonra ecdada yani dedelere, sonra ceddada yani ninelere, sonra erkek ve kız kardeşlere, amcalara, halalara, dayılara ve teyzelere yapılır. Onlarla irtibatı ve münasebeti kesmemelidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:

(Sadaka vermek, iyilik etmek, ana babaya ihsanda bulunmak ve akrabayı ziyaret etmek, şekaveti saadete çevirir, ömrü uzatır ve insanı kötü ölümden korur.) [Ebu Nuaym]

Sadaka verirken de, kendi ailesinden sonra, salih olan fakir akrabalara öncelik vermelidir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:

(Fakire verilen sadaka, bir sadaka iken, akrabaya verilen sadaka, hem sadaka ve hem de sıla-i rahim olmak üzere, iki sadakadır.) [Nesai]
(Yakın akraba ve komşuya verilen sadakanın sevabı iki misli fazladır.) [Taberani]

(En üstün sadaka, kin güden yakınına verilendir.) [Taberani]

Salih akrabayı hiç olmazsa, haftada veya ayda bir ziyaret etmeli, kırk günü geçirmemeli, uzak şehirde ise mektupla, telefonla gönlünü almalıdır! İhtiyaçları varsa yardım etmeli. Dargın ise barışmalıdır. Selâmın, mektûbun ve sözle, para ile yardımın mikdârı ve zamânı yokdur. Lüzûm ve imkânı kadar yapılır.
Onun için eş dost, akraba ve anne babayı ziyaret etmeli, dualarını almaya gayret göstermelidir. Dinini kayıran akrabasını ziyaret eden bir kimseye, yetmiş nafile hac sevabı verilir.

Günah işlemeye sebep olacak akrabayı ziyaret etmek gerekmez. Fasık veya bidat ehli akrabanın ziyaretine mecbur kalmadıkça gidilmez. Sadece emr-i maruf yapmak için veya lüzumlu bir iş için gidilir. Mahrem olmayan (evlenmek caiz olan) akrabayı ziyaret etmek vacip değildir. Böyle akrabalardan mesela amca, hala, dayı ve teyze çocuklarına, sonra nikâh sebebi ile akrabâ olanlara, sonra komşulara yardım etmek ve ihsanda bulunmak çok sevaptır. Bunlara da hediye ve selam yollamak müstehaptır.

Bilhassa akrabalık-dostluk ilişkilerinin en yoğun yaşandığı bayramlarda, kandillerde ve tatillerde öncelikle sıla-i rahim yapmalı, akrabayı arayıp sormalıdır. Resulullah (sallallahü aleyhi ve sellem) efendimiz "Sadece bir selam ile de olsa, sıla-i rahim yapınız. Akrabanızı, yakınlarınızı ziyaret ediniz" buyurmaktadır.