24/10/2025 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Zuhr-i âhir namazı
Sual: Cumanın farzından sonra zuhr-i âhir namazını kılmak şart mıdır?
Cevap: Her şehirde,
birkaç camide cuma namazı kılınabilir. Fakat, Hanefi mezhebinin bazı âlimleri
ve üç mezhebin de çoğunluğu, bir camiden fazla cuma kılınmaz dedi. Şehir olduğu
şüpheli olan yerde de, cumanın kabul olması şüpheli olacağından, cuma namazının
son sünneti ile vaktin sünneti arasında âhır zuhur, yani son öğle namazı
kılmaya niyet ederek, ayrıca dört rekat namaz kılmalıdır. Bu dört rekati
kılarken, niyete “Üzerime farz olan” diye eklemelidir. Fakat, edası, yani
kılması farz olan dememelidir. Çünkü, öğle namazı, öğle vakti farz olursa da,
hemen kılmak farz olmaz. İkindiye, dört rekat kılacak zaman kalınca edası farz
olur.
Cuma namazı kabul olmadı ise, bu dört rekat, edası farz
olan deyince cuma günü öğle farzı olmaz. Bir gün önceki öğle farzı olur. Onu
da, perşembe günü kılmış olduğundan, nafile olur.
“Üzerime farz olan âhır zuhur” deyince, cuma gününün
öğle farzı yerine geçer. Fakat, cuma namazı kabul olmuş ise, öğle farzı da
kılınmış olacağından, bu dört rekat nafile olur. Çünkü, farz niyeti ile sünnet
kılınır. Kazası varsa, bunu kılmış olmaz.
Cuma namazı kabul olunca, öğle namazı sakıt olur
denirse, perşembe günkü öğleye niyet edilmiş olur ve yine nafile namaz olur. Evvelce
kılamadığı öğle namazı varsa, bunu kaza etmiş olmaz.
“Üzerime son farz olan kılmadığım öğle namazını
kılmaya” diye niyet edilirse, cuma kabul olmuş ise, bu namaz, kaza namazı
yerine geçer. Kazası olmayan, âhır zuhurun dört rekatinde de zamm-ı sure okumalıdır.
Cuma namazı kabul olmayıp, öğlenin farzı yerine
geçerse, farzda sure okumak zarar vermez. Kazaya kalmış öğle namazı olan kimse,
sure okumaz. Çünkü, Cuma kabul olmazsa, öğlenin farzı yerine geçer. Kabul olmuş
ise, kaza yerine geçer.
Öğle ezanı okununca, hemen dört rekat
cuma namazının ilk sünneti kılınır. Sonra, cami içinde, ikinci ezan, sonra
hutbe okunur. Sonra, cemaat ile iki rekat cuma namazının farzı kılınır. Sonra,
dört rekat, son sünneti, bundan sonra, dört rekat; “Üzerime farz olan, kılmadığım
son öğle namazını kılmaya” diye niyyet ederek, âhır zuhur namazı kılınır.
Bundan sonra, iki rekat vaktin sünneti kılınır. Cuma sahih olmadı ise, bu on
rekat, öğle namazı olur.