28/06/2025 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Bir yere gidince izin istemek
Sual: Bir kimse, herhangi birinin evine, ofisine gidince, mutlaka izin alması gerekir mi?
Cevap: Bu konuda
Hadîkada deniyor ki:
“Birinin evine, odasına, bahçesine girileceği zaman
izin istemek vaciptir. Kapıya vurarak, zili çalarak veya seslenerek, mesela
selam vererek izin istemeden içeri girmemelidir. Ana baba, çocuğunun, çocuk,
bunların odasına gireceği zaman da izin istemelidir. İzin üç defa istenir.
Birincisinde izin verilmezse, bir dakika kadar sonra, ikinci defa istemeli,
yine verilmezse, üçüncü defa istemelidir. Yine izin verilmezse, dört rekat
namaz kılacak kadar beklemiş ise, içeri girmemeli, gitmelidir. Kapı aralanırsa,
aradığı kimseyi sormadan önce, kendini tanıtmalıdır. Telefon edince de, önce
kendini tanıtmalıdır. İçeri girmeye rızası olduğu bilinen kimsenin yanına izin
almadan girilebilir.”
Sual: Bir konuda vekil olan kimse, bir başkasını vekil
edebilir mi?
Cevap: Vekil, sahibinden
ayrıca izin almadıkça veya “istediğini yap” diyerek “umûmî vekil” edilmedikçe,
başkasını kendine vekil yapamaz. Yalnız, zekât vermek için olan vekil, izinsiz
olarak başkasını, o da başkasını vekil yapabilirler. İkinci vekil, doğrudan doğruya
sahibin vekili olur.
Sual: Bakıcısı olsun veya olmasın her hastayı ziyaret
etmenin hükmü aynı mıdır?
Cevap: Bakıcısı bulunan
hastayı ziyaret etmek sünnettir. Kimsesi yok ise, yoklamak vacip olduğu Mişkât
hâşiyesinde yazılıdır.
Sual: Cenaze namazı kılındıktan sonra, birkaç adım
cenazeyi taşımalı mıdır?
Cevap: Müslümanın cenaze
namazını kılmalı, hiç olmazsa birkaç adım cenazede bulunmalıdır.
Sual: Davete gidildiğinde, orada haram olan şeyler
varsa nasıl hareket etmelidir?
Cevap: Bu konuda İbni
Âbidînde deniyor ki:
“Haram olan şeyler, odada ise gidilir, sofrada ise
gidilmez. Bilmiyerek gidildi ise, kalbi ile beğenmeyerek oturulur veya bir
bahane ile geri dönülür. Çünkü, haram işlememek için, sünnet terk edilir.
Gıybet söylemek veya dinlemek, çalgıdan ve oyundan daha büyük günahtır. Söz
veya makam sahibi ise, sofrada günaha mâni olmalı veya geri dönmelidir.”
Sual: Eve gelen misafire ikramda bulunmanın belli bir
müddeti var mıdır?
Cevap: "Mâ-lâ-büdde"de
deniyor ki:
“Gelen misafire üç gün ziyafet
vermek, müekket sünnettir. Sonraki günlerde müstehaptır.”