29/12/2020 Salı Köşe yazarı O.Ü
Namazda tereddüt olursa...
Namazda düşünmek, bir farzı veya vacibi geciktirince, secde-i sehiv lazım
oluyor.
Sual: Bir kimse, namazı kaç rekat kıldığında tereddüt ederek, biraz
düşünse, secde-i sehiv yapması gerekir mi?
Cevap: Namaz kılan bir kimsenin, kaç rekat kıldığını şaşırıp, namaz içinde
düşünmesi, sonraki rüknün veya vacibin, bir rükün zamanı kadar gecikmesine
sebep olursa, bu arada, âyet ve tesbih okusa bile, secde-i sehiv yapması lazım
olur. Namazın içindeki farzlara rükün denir. Bir âyet okumak,
rüku ve iki secde, son rekatte oturmak, birer rükündür. Namazda düşünmek, bir
farzı veya vacibi geciktirince, secde-i sehiv lazım oluyor. Mesela, son rekatte
oturunca düşünürse, selam vermesi gecikirse, secde-i sehiv lazım olur. Fazla okuduğu
salevat ve dua, sünnet olarak değil, düşünce, dalgınlık sebebi ile olduğu
vakit, vacibin gecikmesi suç oluyor. Başka bir namazı kılıp kılmadığını veya
dünya işlerinden herhangi birini düşünürse, bir rüknün gecikmesine
sebep olsa bile, secde-i sehiv lazım olmaz.
Sual: Maliki ve Şafii mezheplerinde, sabah namazının dışındaki namazlar
yalnız yolculukta mı birleştirilerek kılınabilir?
Cevap: Maliki ve Şafii mezheplerinde, seferde, yolculukta, hastalıkta ve
ihtiyarlıkta, yaşlılıkta öğle ile ikindi ve akşam ile yatsı namazları cem
edilebilir, birleştirilerek kılınabilir. Yani, ikisinden birisi, diğerinin
vaktinde kılınabilir.
Sual: Sabah namazının farzını kılarken güneş doğarsa, bu namazı yeniden
kaza mı etmek gerekir?
Cevap: Sabah namazının farzını kılarken, güneş doğmaya başlarsa, bu namaz
sahih olmaz. İkindinin farzını kılarken güneş batarsa, bu namaz sahih olur. Bir
kimse, akşam namazını kıldıktan sonra, tayyare ile, uçakla batıya gidince,
güneşi tekrar görse, güneş batınca akşamı tekrar kılar.
Sual: Namazda okunan surelerde, bir kelime unutulup atlanır, okunmazsa,
namaz bozulur mu?
Cevap: Namazda sureleri okurken, bir kelime unutulunca, mana değişmezse,
namaz bozulmaz. Mesela “ve cezâü seyyietin seyyietün mislühâ” derken, seyyietün
denmezse, namaz bozulmaz. Eğer mana değişirse, namaz bozulur. Mesela “lâ
yü'minûn” derken, lâ denmezse namaz bozulur çünkü mana değişmektedir.
Sual: Abdest alırken başın tamamını mesh etmek şart mıdır?
Cevap: Hanefi mezhebinde, başın her tarafını, bir kerre mesh etmek sünnettir. Maliki mezhebinde ise farzdır.