31/03/2021 Çarşamba Köşe yazarı V.T
Üstü başı fena kokan câmilere gitmemeli
Fena kokulu şey yiyenlerin câmilere ve toplantılara girmeleri câiz
değildir.
Mehmed Esad Efendi 165. Osmanlı Şeyhülislâmıdır. 1263 (m. 1847)’de İstanbul
Şehzadebaşı'nda doğdu. Medrese tahsilinden sonra müderris, İ'lâmât-ı Şer'iyye
mümeyyizi, Meclis-i Tetkîkât-ı Şer'iyye reisi oldu, nihayet Şeyhülislâmlık
makamına getirildi. 1336 (m.1918)’de vefat etti. Bazı fetvaları şöyledir:
Bir mescide hediye veya vakfedilen mumun yarıdan azı kalsa,
imamın, müezzinin alıp evine götürmesi âdet olan yerlerde almaları câiz olur.
Tarladan alacağı mahsûlün belli kısmını Ömer'e vereceğini vadedince,
vermesi lâzım olmaz. Verirse, iyi olur.
Erkeğin, nikâh ile alması ebedî haram olan kadınların, meselâ zevcesinin
annesinin ve büyük annelerinin ve kendi halasının, teyzesinin ve anası, babası
halalarının, teyzelerinin başlarına, kollarına ve bacaklarına şehvetsiz bakması
câizdir. Süt ile akrabâ da, neseb ile akrabâ gibidir. [Âhıret kardeşi böyle,
akrabâ değildir.]
Çalgı ve oyun âletlerini satmak, satın almak ve bunları ve çalgıcı, şarkıcı
insanları ve zinâ eden kadını kira ile tutmak câiz değildir.
Evliyânın kabirlerine örtü, sarık koymak, üzerlerine türbe yapmak,
câhilleri, gâfilleri edepli, terbiyeli yapacağı için câizdir. Onların mübârek
ruhları, kabirlerinde hazır olurlar. Burada edepli, terbiyeli bulunanlar,
ruhlarından feyiz, bereket alırlar.
Dirilerin yaptığı duâların ölülere fayda vereceğini, âlimler söz birliği
ile bildirmişlerdir. Kur'ân-ı kerim okuyup da sevabını ölülerin ruhlarına
gönderince, onlara fayda vereceğini üç mezhep âlimleri bildirmiştir.
Kadının güzelliğini ve başka haram şeyleri bildiren şarkı, bunları tegannî
haramdır.
Âlimin, delillerini bilerek mezhep değiştirmesi câizdir. Câhilin, dünyalığa,
şehvetine kavuşmak için başka mezhebi taklit etmesi câiz değildir,
mekruhtur. Âlimin böyle yapması haramdır. Bulunduğu mezhebin fıkıh bilgilerini
öğrenmesi güç olan kimsenin, öğrenmesi kolay olan mezhebe geçmesi vâcib olur.
Zîrâ, dört mezhepten birinin fıkıh bilgilerini öğrenmek, câhil kalmaktan
hayırlıdır.
Fena kokulu şey yiyenlerin ve üstü, başı, yarası fena kokanların câmilere
ve toplantılara girmeleri câiz değildir.
Biti, akrebi ve her hayvanı diri iken yakmak câiz değildir. İçinde karınca bulunduğu zan olunan odunu [bir yere çarparak silkeledikten sonra] yakmak câizdir. Kuduz köpek gibi zararlı hayvanları eziyet etmeden öldürmek câizdir. Zarar vermeyen hayvanları öldürmek mekruhtur.