02/08/2021 Pazartesi Köşe yazarı V.T
Kur'ân-ı kerim okurken on edeb lâzımdır...
"Her kelimeyi
okurken manasını düşünmeli ve anlayıncaya kadar tekrar etmelidir."
Ebü’l-Hasen Ravh
el-Basrî hazretleri Kırâat-i aşere imamlarından Yakub el-Hadramî’nin meşhur iki
râvisinden biridir. Basra’da doğup yetişti. Yakub el-Hadramî’nin derslerinde
devam ederek onun kıraatini öğretti. 233’te (m. 847-48) vefat etti. Bir
dersinde şöyle buyurdu:
Kur'ân-ı kerim okurken
on edeb lâzımdır: 1- Adestli ve kıbleye karşı hürmetle okumalı. 2- Ağır ağır ve
manasını düşünerek okumalı. Mânasını bilmeyen de ağır okumalıdır. 3- Ağlayarak
okumalıdır. 4- Her âyetin hakkını vermeli, yâni azap âyetini okurken, korkarak,
rahmet âyetlerini heveslenerek, tenzîh âyetlerini tesbîh ederek okumalı.
Kur'ân-ı kerim okumaya başlarken E'ûzü ve Besmele çekmelidir. 5- Kendisinde
riyâ, yâni gösteriş uyanırsa veya namaz kılana mâni oluyorsa, yavaş sesle
okumalıdır. Hâfızların mushafa bakarak okumaları, ezber okumaktan daha çok
sevaptır. Çünkü, gözler de ibâdet etmiş olur. 6- Kur'ân-ı kerimi güzel sesle ve
tecvîd üzere okumalıdır. Harfleri, kelimeleri bozarak tegannî etmek haramdır.
Harfler bozulmazsa, mekruh olur. 7- Kur'ân-ı kerim Allahü teâlânın kelâmıdır,
sıfatıdır, kadîmdir. Ağızdan çıkan harfler, ateş demeye benzer. Ateş demek
kolaydır. Fakat ateşe kimse dayanamaz. Bu harflerin manaları da böyledir. Bu
harfler, başka harflere benzemez. Bu harflerin manaları meydana çıksa, yedi kat
yer ve yedi kat gök dayanamaz. Allahü teâlâ kendi sözünün büyüklüğünü,
güzelliğini bu harflerin içine saklayarak insanlara göndermiştir. 8- Kur'ân-ı
kerimi okumadan evvel, bunu söyleyen Allahü teâlânın büyüklüğünü düşünmelidir.
Kimin sözü söyleniyor, ne tehlikeli iş yapılıyor düşünmelidir. Kur'ân-ı kerime
dokunmak için, temiz el lâzım olduğu gibi, onu okumak için de, temiz kalb
lâzımdır. Allahü teâlânın büyüklüğünü bilmeyen, Kur'ân-ı kerimin büyüklüğünü
anlayamaz. Allahü teâlânın büyüklüğünü anlamak için de, Onun sıfatlarını ve
yarattıklarını düşünmek lâzımdır. Bütün mahlûkatın sahibi, hâkimi olan bir
zâtın kelâmı olduğunu düşünerek okumalıdır. 9- Okurken başka şeyler
düşünmemelidir. Bir kimse, bir bahçeyi dolaşırken, gördüklerini düşünmezse, o
bahçeyi dolaşmış olmaz. Kur'ân-ı kerim de, müminlerin kalblerinin dolaşacağı
yerdir. Onu okuyan, ondaki acâiplikleri ve hikmetleri düşünmelidir.
10- Her kelimeyi okurken manasını düşünmeli ve anlayıncaya kadar tekrar etmelidir. Lezzet bulunca da, tekrar etmelidir. Peygamberimiz, bir gece sabaha kadar “İn-tüazzibhüm” âyetinin tamamını tekrar buyurmuştur.