02/08/2023 Çarşamba Köşe yazarı O.Ü
Haramdan gelen malı kullanmak
Sual: Haramdan gelen mal ile
cami gibi hayırlı işler yapmak uygun olur mu?
Cevap: Haram
malı, sahibini bildiği hâlde, geri vermeyip, bununla bir ibadet yapan, mesela
cami yaptıran, sadaka veren kimse, bundan sevap beklerse, imanı gider, kâfir
olur. Başkaları da, bunun haram mal olduğunu bilerek, sevap kazandığını
söylerse, onların da imanı gider, kâfir olurlar. Çünkü, bu malı, eğer bozulmuş
ise benzerini, benzeri yoksa değerini sahibine veya vârislerine geri vermesi,
bunları bulamıyorsa, sevabının onlara olmasını niyet ederek, fakirlere dağıtması
farzdır. Başka yerde kullanılması, haramdır. Başkalarının da, bu malı, haram
olduğunu bilerek, almaları ve kullanmaları haram olur.
Haram olarak gelen malı, haramdan veya helalden gelmiş olan
başka mal ile karıştırıp, bu karışımdan sadaka vererek sevap beklerse, kâfir
olmaz. Çünkü, karışınca, kendi habis mülkü olur. Sahibine borçlu olur. Mislini
veya kıymetini ödemeden önce, kendi kullanması haram ise de, başkasının bundan
alması ve kullanması haram olmaz.
Sual:
Ölen kimseyi, öldüğü odasına veya kendi bahçesine defnetmekte dinen bir mahzur
var mıdır?
Cevap: Öldüğü
odayı kazıp, buraya gömmek caiz değildir. Mekteb, okul, tekke yanına da
gömmeyip, İslam mezarlığına götürmelidir.
Sual:
Definden sonra kabir üzerine su dökmenin, kabri balık sırtı gibi düzeltmenin
bir mahzuru var mıdır?
Cevap: Kabir
üzerine su dökmek sünnettir. Kabrin üzerine terbî yapmak, yani düz yapmak
Hanefide sünnet değildir. Müsennem, yani balık sırtı gibi yuvarlak yapmak
sünnettir.
Sual:
Kabrin içini kireçle sıvamak, kabir üzerine bina gibi bir şey yapmak veya demir
parmaklıkla kabrin etrafını çevirmek dinen uygun mudur?
Cevap: Kabir
içini kireç ve çimento ile sıvamak caiz değildir. Âlimlerin, büyüklerin
kabirlerini korumak için, türbe, bina yapmanın, Hanefi mezhebinde caiz olduğu,
Halebî-yi kebîrde bildirilmiştir. Mîzânda ve Ukûd-üd-dürriyyede de yazılıdır.
Fakat, süs için yapmak haramdır. Kabir üzerine taş, çimento, demir parmaklık
yaparak korumak caizdir.
Sual:
Bilerek imanı giderecek şey söyleyince o kimsenin imanı gider mi?
Cevap: Müslüman,
imanın yok olmasına sebep olacağı söz birliği ile bildirilmiş olan şeyleri
amden, istekle söyler veya yaparsa, kâfir olur.