05/04/2025 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Ev ve arabaların zekâtı olur mu?
Sual: Birkaç evi olan, dükkânında demirbaş aletleri bulunan bir kimse, bunları zekât hesabına katacak mıdır yani bunların zekâtı verilir mi?
Cevap: Ticaret
için yani satılık olmayan evlerin, apartmanların, sanat aletlerinin,
motor, tezgâh, kamyon, gemilerin ve ne kadar çok olursa olsun evde kullanılan
eşyanın zekâtı verilmez. Sanat sahipleri, sanayiciler, imalatçılar, ham ve
işlenmiş, mamul eşyanın zekâtını verirler. Demirbaş eşyanın zekâtı verilmez.
Ticaret eşyasından evde kullanılmak için ve ticaret olunan gıdadan bir senelik
ev ihtiyacı için ayrılmış olanların da verilmez. Yani bütün bunlar ve ödenecek
borçlar, nisap hesabına katılmaz. Bütün bu eşyayı, yiyecek, içecek, giyecek ve
barınacak ev gibi lüzumlu nafakayı satın almak için sakladığı altın, gümüş ve
kâğıt paranın hepsi nisap hesabına katılır, yani zekâtları verilir. İhtiyaç
eşyasını almak için ayrılan para da nisap hesabına katılır.
Sual: Uşur vermek de zekât vermek gibi midir, nelerden
verilir, burada da ölçü kırkta bir midir?
Cevap: Yağmur suyu veya
nehir, dere suyu ile sulanan, bütün topraklardan elde edilen mahsulün zekâtına
uşur denir. Uşur vermek, Kur’ân-ı kerimde, En'âm suresinin 141. âyetinde
emredilmiş, onda birinin verilmesi de hadis-i şerifte bildirilmiştir. Uşur,
mahsulün onda biridir. Kul borcu olan, borcunu düşmez, uşrunu tam olarak verir.
Sual: İhtiyaç eşyası, zekât ve kurban hesabına
katılmaz deniyor. İhtiyaç eşyası ne demektir ve neler ihtiyaç eşyasına
girmektedir?
Cevap: İnsanı ölümden
koruyan şeylere, ihtiyaç eşyası denir. Bunların birincisi nafakadır. Nafaka da
üçtür. Bunlar da, yiyecek, giyecek ve evdir. Yiyecek deyince, mutfak eşyası da
anlaşılır. Ev demek, ev eşyası da demektir. Binek hayvanı veya arabası,
silahları, hizmetçisi ve sanat aletleri ve lüzumlu kitapları da ihtiyaç eşyası
sayılır.
Sual: Mezar taşı dikmenin ve üzerine yazı yazmanın
dinimiz açısından mahzuru var mıdır?
Cevap: Mezar taşı dikmek caizdir. Taş üzerine âyet-i
kerime, mübarek isimler, şiir, medhiye gibi şeyler, Fâtiha kelimesini yazmak,
resmini koymak caiz değildir. Asırlardan beri yazılıyor ise de, kötü bir
bidattir. Kötü âdetler, caiz olmayı göstermez. Mezar taşına, isim ve ölüm hicri
senesi yazılabilir denildi.