05/07/2021 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü
Tarlası, bahçesi olanın kurban kesmesi
Aylık geliri aylık ihtiyacını karşılamayan kimse, İmam-ı
Muhammed'e göre fakirdir.
Sual: Elinde dinin bildirdiği zenginlik ölçüsüne göre parası olmayan
kimsenin, bahçesi, tarlası varsa, kurban kesmesi gerekir mi?
Cevap: Konu ile alakalı olarak İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“Tarlasından aldığı mahsul veya tarlanın, evin, dükkânın, atölyenin,
kamyonun bir senelik kirası, ne kadar çok olursa olsun, bir yıllık ev
ihtiyacını veya aylık geliri ve aldığı maaş, ücret, aylık ihtiyacını, kul
borcunu karşılamayan kimse, İmam-ı Muhammed'e göre fakirdir. Fetva da böyledir.
İmam-ı a'zamla İmam-ı Ebu Yusuf'a göre zengin sayılır. Çünkü mülkü olan
tarlanın ve bu demirbaş malların değeri, ihtiyacını karşılar ve nisap kadar da
artar. Bunun kirayı her alışta, bir miktar ayırıp, biriktirerek fıtra vermesi,
kurban kesmesi ve büyük sevaba kavuşması lazımdır. Fıtra vermez ve kurban
kesmezse, İmam-ı Muhammed'e göre, günahtan kurtulur.”
Görülüyor ki, her iki ictihat da yerindedir ve Müslümanlara rahmettir. Bu
hâlde olan kimse, fıtra vermezse veya kurban kesmezse, İmam-ı Muhammed'in
ictihadı, bunu azaptan kurtarır.
Tarlasından hiç mahsul almayan, kiraya da veremeyen kimse ve ihtiyacından
fazla malı olup da, parası bulunmayan erkek veya kadın, İmam-ı Muhammed'in
ictihadına uyarak, fıtra vermez ve kurban kesmez. Verir ve keserse, ikinci
ictihada göre, fıtra ve kurban sevabına kavuşur. Üzerine vacip olmayan ibadeti
yapan, yalnız nafile ibadet sevabı kazanır. Vacip sevabı kazanmaz. Etini
fakirlere verirse, sadaka sevabı da kazanır. Vacip olan fıtra ve kurban sevabı
ise, nafile ve sünnet sevabından kat kat daha fazladır. Her ibadet de böyledir.
Sual: Kurban hangi hayvanlardan olur ve bunları kaç kişi ortak olarak
kesebilir?
Cevap: Kurban, koyun, keçi, sığır, deveden birini, kurban bayramının ilk üç
gününde, kurban niyeti ile kesmek demektir. Koyun, keçiyi bir kişi kesebilir.
Bir sığırı veya deveyi, yedi kişiye kadar Müslüman, ortak olarak satın alıp
kesebilirler. Bunlara adak veya akika kurbanı da ortak edilebilir. Zenginin
satın aldığına, sonradan ortak olmak caiz ise de mekruhtur. Ortaklardan
hiçbirinin hissesi yedide birden az olmamalıdır.
Sual: Haccın sünnetlerini yapamayana, ceza gerekir mi?
Cevap: Haccın sünnetini yapmayana ceza lazım gelmez, mekruh olur, sevabı, azalır.