06/09/2022 Salı Köşe yazarı O.Ü

“Harâm olan şeylerin ilaç olarak içilmesi, helal olan ilaç bulunmazsa, caiz olur."

Sual: Yemesi, içmesi haram olan bir şeyi, hasta olan bir kimse ilaç olarak kullanabilir mi?

Cevap: Konu ile alakalı olarak Dürr-ül-muhtârda ve bunu açıklayan İbni Âbidînde buyuruluyor ki:

“Harâm olan şeylerin ilaç olarak içilmesi, bunun hastaya iyi geleceği bilinirse ve helal olan ilaç bulunmazsa, caiz olur. Buhârîdeki hadîs-i şerîfte;

(Allahü teâlâ, haram olan şeylerde, size şifa yaratmamıştır) buyurulmuştur. Bunun manası, şifası olduğu tecrübe edilen haram maddeler, ilaç için helal olur, demektir. Nitekim, susuzluktan ölecek kimseye, ölümden kurtaracak kadar şarap içmek helal olur. Haram olan şeyde, şifa bulunması, mütehassıs olan Müslüman bir doktorun söylemesi ile anlaşılır. Yalnız, domuz eti ve yağı, şifası bulunsa da, ilaç olarak da kullanılmaz.”

Muhammed Zerkânî hazretleri, Mevâhib-i ledünniyye şerhinde buyuruyor ki:

“Hadis-i şerifte, tedavî olunuz buyuruldu. Bu hadis-i şerife göre, ölüme veya bir farzı terk etmeye mâni olacak tedavi ve kalb hastalıklarının tedavisi farzdır. Başka hastalıkların tedavisi sünnettir.”

Tâtârhâniyyede de deniyor ki:

“Başka çare olmayınca, ölümden kurtulmak için ameliyat olmak caizdir.”

Sual: Bazı kimeler, doktora yetiştirseydik, ilacı zamanında bulabilseydik ve verebilseydik hasta ölmezdi diyorlar, bu sözde doğruluk payı var mıdır, böyle söylemek uygun mudur?

Cevap: Doktor bulmak ve ilaç bulmak da, takdire bağlıdır. Allahü teâlâ, takdirine göre sebepleri yaratmaktadır. Çok eskiden bilindiği gibi, bir yeri kesilen insanın eceli gelmedi ise, damarı bağlanır, ilaç verilir, ölmez. Eceli gelmiş ise, damarı bağlayacak biri bulunamaz. Kanı akar, mikrop kapar, ölür. Yürek adalesi bozuk olan ağır hastaya, ölmek üzere olan bir başkasının sağlam yüreği takılıp takılmaması da, ecelin gelip gelmemesine bağlıdır. Kalbin değiştirilmesi de hastayı muhakkak iyi yapmıyor, çoklarının ölmesine sebep olmaktadır.

Sual: Zamana göre dinin emir ve yasaklarında herhangi bir değişiklik olabilir mi?

Cevap: Bu konuda  Mecellenin otuzdokuzuncu maddesinde;

“Zamanın değişmesi ile, âdete dayanan hükümler değişebilir” deniyor. Fakat, Nass ile yani ayet ve hadis ile bildirilmiş olan hükümler hiçbir zaman değişmez. Emredilen ibadetlerde ve haramlarda, zaman değişse bile değişiklik olmaz.