07/11/2021 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Namazı vaktinde kılamamak için özür
Farz ve vacib olan bir
namazı bile bile kazaya bırakabilmek için, iki özür vardır.
Sual: Bir kimse, hangi
sebeplerden dolayı namazı vaktinde kılamazsa, kendisine günah olmaz?
Cevap: Farz ve vacib
olan bir namazı bile bile kazaya bırakabilmek için, iki özür vardır:
Biri, düşman
karşısında olmaktır. İkincisi, seferde yani üç günlük yol gitmeye niyeti
olmasa bile, yolda bulunan kimsenin hırsızdan, yırtıcı hayvandan, selden,
fırtınadan korkmasıdır. Bunlar, oturarak ve herhangi bir tarafa dönerek veya
hayvan üzerinde ima ile de kılamadığı zaman, kazaya bırakabilir. Bu iki
sebep ve uyku, unutmak sebebi ile namazı vaktinde kılamamak, kaçırmak
günah olmaz.
Sual: Hasta olup
namazını kılamayan kimse, eğer iyi olamazsa, kılamadığı namazlar için keffaret
yapılmasını vasiyet edebilir mi?
Cevap: Namazlarını ima
ile dahi kılması mümkün iken, kılmadan ölüm hâline gelen kimsenin, namazlarının
keffareti yapılması için vasiyet etmesi lazımdır. Namaz keffareti, her
vakit namaz için, bir Müslüman fakire yarım sâ' yani binyediyüzelli gram
buğday vermektir. Bunu, vasiyet ettiği kimse veya vârisi verir. Vasiyet edenin
bıraktığı malın üçte birinden verilmesi lazımdır. Ölürken vasiyet etmedi ise,
kimsenin vermesi lazım olmaz.
Sual: Kazaya kalan
oruçların kazasında ve vaktinde yapılmayan tilavet secdelerinin yapılmasında,
acele edilmezse günah olur mu?
Cevap: Secde-i tilâvet
ve oruç kazası, acele değildir. Gecikirse günah olmaz.
Sual: Kış aylarında,
gecelerin uzun olması sebebiyle yatsıyı geç kılmanın mahzuru olur mu?
Cevap: Kış aylarında,
yatsıyı vaktinin üçte birine kadar geciktirmek müstehabdır.
Sual: Namaz vaktinde
uyku bastırsa, biraz uyuyup sonra kalkar namazı kılarım diyerek uyumanın
mahzuru olur mu?
Cevap: Bu konuda fıkıh
kitaplarında deniyor ki:
“Vakit girdikten sonra
uyuyup namazı kaçırmak, haram olmaz ise de tahrimen mekruhtur. Birisine tembih
ederek veya saati kurarak uyanmayı temin edince ve vakit girmeden evvel
uyumak mekruh olmaz.”
Sual: Bir kimse, namaz
kılması mekruh olmayan vakitlerde nafile namaza başlasa, sonra da bu namazı bozsa,
bunu kaza etmesi gerekir mi?
Cevap: Her cins namazı vaktinde kılmaya eda denir. Nafile namazı kılmaya başlandığı vakit, bu nafile namazın vakti olur ve tamamlanması vacib olur. Fasid olursa, yani bozulursa kazası vacib olur.