14/04/2023 Cuma Köşe yazarı O.Ü
Sadaka-i fıtr miktarları
"Buğday ve undan 1.750 gram,
arpa, kuru üzüm ve hurmadan kişi başına 3.500 gramdır."
Sual:
Her sene fıtra kaçtan olacak diye beklenmektedir. Bu konuda İslamiyetin
bildirdiği belli bir ölçü yok mudur?
Cevap: Fıtra
miktarları her sene değişmez. İslamiyetin bildirdiği ölçü; buğday ve undan
1.750 gram, arpa, kuru üzüm ve hurmadan kişi başına 3.500 gramdır. Her sene bu
ölçüye göre verilir. Hanefî mezhebinde, buğday, arpa ve un bol olduğu
zamanlarda bunların kıymetini altın veya gümüş olarak vermek daha iyidir.
Kıtlık zamanında bunların kendilerini vermek daha sevaptır.
Şâfii, Mâliki ve Hanbeli mezheblerinde, bir günlük yiyeceği
olanın fıtra vermesi farzdır ve buğdaydan, arpadan da, hep bir sâ' vermek
lazımdır. Şâfii mezhebinde bir sâ', 1.680 gramdır.
Sadaka-i fıtr az olduğu için, gümüş olarak verilir.
Cevherede; “Sadaka-i fıtr verirken, arpa, buğday yerine kıymetleri de
verilebilir” deniyor. Dürr-ül-muhtârda; “Kıymet olarak altın ve gümüş verilir”
denmektedir.
Bu sebeple, fıtrayı, çoğunluğun sözüne uyarak, altın veya gümüş
olarak vermelidir. Bunları vermek güç olursa, başka maldan veya kâğıt para
vermeyip, 1.750 gram buğday veya un, 3.500 gram arpa, kuru üzüm yahut hurma
vermelidir. Mâlikide ve Hanbelide hurma vermek, Şâfiide buğday vermek, Hanefide
kıymeti çok olanı vermek efdaldir.
Fıtra miktarları, buğday, un, arpa, kuru üzüm ve hurma
fiyatlarına göre altı liradan üçyüz liraya kadar çıkabilir. Herkes kendi
durumuna göre, buğday, un, arpa, kuru üzüm ve hurmadan birini, bildirilen
miktarda bizzat kendisini veya kıymetini altın, gümüş olarak verebilir.
Sual:
Vücuttaki yaraya konan katı veya sıvı ilaçlar, orucu bozar mı?
Cevap: Konu
ile alakalı olarak Merâkıl-felâh şerhinde deniyor ki:
“Başta ve gövdedeki yaraya konulan ilacın, sıvı olsun, katı
olsun, beyne ve hazım, sindirim yoluna gittiği bilinirse, oruç bozulur. İçeri
gitdiği iyi bilinmezse, ilaç sıvı ise, İmam-ı a'zam bozulur dedi. İki imam ise,
içeri gitdiği iyi bilinmeyince bozulmaz dedi. İçeri sızdığı iyi bilinmeyen ilaç
katı ise, üç imam da, bozulmaz dedi.”
Bundan anlaşılıyor ki, sızdığı iyi bilinen ilaç, katı da olsa, sıvı da olsa, üç imam da orucu bozar, buyurmuştur. Koldan, bacaktan, her yerden deri altına, adaleye iğne ile yapılan aşı, ilaç enjeksiyonlarının orucu bozacağı, buradan anlaşılmaktadır.