15/02/2025 Cumartesi Köşe yazarı V.T
Kur’ân-ı kerimi okurken uyulacak edepler vardır
Kur’an-ı kerimi tecvide uygun ve güzel sesle okumalı, fakat teganni
etmemelidir!
Tâcüddîn el-Vâsıtî hazretleri kıraat âlimidir. 671 (m.
1273) senesinde Irak’ta Vâsıt’da doğdu. 740 (m. 1340) senesinde Bağdat’ta vefât
etti. Kur’ân-ı kerimin okunuşu ile ilgili olan kıraat ilmini birçok zattan
öğrendi. Çok yerler dolaştı. Kıraat ilmine dair birçok eser yazdı.
Tâcüddîn el-Vâsıtî’nin bir kitabının ön sözüne yazdığı
kıraat hususundaki kaside özetle şöyledir: “Eserimi yazmaya Allahü teâlâya hamd
ve sena ederek başladım. Bütün varlıkların yaratıcısı, yoktan var edicisi
yalnız Allahü teâlâdır. O büyüktür. Birdir. Samed’dir (her yaratığın muhtaç
bulunduğu eksiksiz bir yaratıcıdır), Semî’dir (Allahü teâlâ işitir. Vasıtasız,
ortamsız olarak işitir. İşitmesi kulların işitmesine benzemez). Basîr’dir
(Allahü teâlâ görür. Aletsiz ve şartsız olarak, gizli ve aşikâr olan her şeyi
görür). Bâkî’dir (Allahü teâlâ, hiç yok olmaz. Ortağı olmak muhal olduğu gibi
zât ve sıfatları için de yokluk muhaldir). Mütekellim’dir (Allahü teâlâ
söyleyicidir. Söylemesi âlet, sesler ve dil ile değildir. Kur’ân-ı kerîm onun
kelâmıdır). Âlim’dir (Allahü teâlâ herşeyi bilir. Bilmesi yarattığı varlıkların
bilmesi gibi değildir. Bilmesinde değişiklik olmaz). Ezelî ve ebedîdir.
Mürîd’dir (Allahü teâlânın dilemesi vardır. Dilediğini yaratır. Her şey onun
dilemesi ile olur. İradesine engel olacak hiçbir kuvvet yoktur). Kâdir’dir
(Allahü teâlânın gücü her şeye yeticidir. Hiçbir şey ona güç gelmez).”
Kitabın devamında şöyle anlatır:
Kur’an-ı kerim okurken şu edeplere dikkat edilmelidir: Abdestli olarak, temiz
bir yerde kıbleye karşı diz üstü oturmalıdır! Erkekler başı açık okumamalı, hiç
değilse bir takke giymelidir! Takkesiz okumak tenzihen mekruhtur. Mushafa
bakarak okumak, ezbere okumaktan daha sevaptır. Kur’an-ı kerim okumaya
başlarken Euzü ve Besmele çekmelidir! Manasını bilen de, bilmeyen de ağır ağır
okumalıdır! Mümkünse, ağlayarak okumalıdır! Ağlayamayan kimse, ağlamak için
kendini zorlamalıdır! Her âyetin hakkını vermeli, yani azap âyetini okurken,
korkarak, rahmet âyetlerini heveslenerek, tenzih âyetlerini tesbih ederek
okumalıdır! Kur’an-ı kerim okurken, kendisinde riya, yani gösteriş uyanırsa
veya namaz kılan kimseye mâni olursa, yavaş sesle okumalıdır! Kur’an-ı kerimi
tecvide uygun ve güzel sesle okumalı, fakat teganni etmemelidir!