15/03/2022 Salı Köşe yazarı O.Ü
Secde âyetleri okunduğu zaman...
Namaz kılması farz
olan kimselerin, secde âyetini işitince, secde yapmaları vacip olur.
Sual: Kur’ân-ı kerimde
kaç yerde secde âyeti vardır ve bu secde âyetleri her okunduğunda veya okuyan
işitildiğinde, muhakkak tilavet secdesi yapmak gerekir mi?
Cevap: Kur’ân-ı
kerimde, ondört yerde, secde âyeti vardır. Bunlardan birini okuyanın veya
işitenin, manasını anlamasa da, bir kerre secde yapması vaciptir. Başkasının okuduğu
yerde bulunan, fekat işitmeyen kimse, secde etmez. Secde âyetini yazan,
heceleyen, secde yapmaz. Tercümesini okuyan veya işiten, bunun secde âyeti
olduğunu anlarsa, secde yapar.
Namaz kılması farz
olan kimselerin, secde âyetini işitince, secde yapmaları vacip olur. Bunun
için, secde âyetini işiten cünübün ve sarhoşun da, abdest aldıkları zaman secde
etmeleri lazımdır. Sarhoş, çok içmiş, aklı gitmiş ise, kendi okuyunca da, işitince
de, secde etmesi vacip olmaz. Uyuyan ve bayılmış veya deli okuyunca,
işitenlerin secde etmesi vacip olur denildi. Fakat, bunların ve kuşun okuması
ile secde edilmemesi doğrudur. Çünkü, bunların okuması, hakiki, doğru tilavet,
okumak değildir. Hakiki okumak demek, Kur’ân-ı kerimi okumakta olduğunu
anlayarak okumaktır. Çocuk, yaptığını anlayacak yaşta ise, secde âyetini
okuması ile, işitenlerin secde etmesi lazım olur. Daha küçük yaşta ise lazım
olmaz. Dağlardan, çöllerden ve başka yerlerden yansıyıp geri gelen sedayı
işitenlerin ve kuştan işitenlerin secde etmesi vacip olmaz. Secde âyeti hece
hece okununca ve yazılınca da secde yapılmaz. Gayr-i müslimin okuduğunu işiten
Müslümanların secde etmesi vacip olur. Dürr-ül-müntekâda, secde ayetini
okuyanın, “İnsan sesi olması lazımdır” deniyor. Radyodan işitilen sesin, insan
sesi olmadığı, hafızın sesine benzeyen, cansız alet sesi olduğu,
bildirilmiştir. Bunun için, El-fıkh-u alel-mezâhib-il erbe'a’da da diyor ki:
“Fonografta,
gramofonda, teybde ve radyoda okunan secde âyeti işitenin, tilavet secdesi
yapması vacip olmaz.”
Sual: Çocuğa gelen
hediye yiyeceklerden, çocuğun anası, babası da yiyebilir mi?
Cevap: Çocuğa gelen
hediye yiyecekten ananın babanın yimesi caizdir.
Sual: Dükkânına veya
evine, daha fazla kira veren olduğu zaman, müddet bitmeden, kiracı
çıkarılabilir mi?
Cevap: Mal sahibi, daha fazla kira veren bulunca, müddet bitmeden, mukaveleyi, anlaşmayı bozamaz.