16/01/2024 Salı Köşe yazarı V.T
"İmam, sanki cemaatin dilinden okuyor..."
"Namazda kıraat farzdır ve hadis-i şerifte (Fatihasız namaz olmaz)
buyuruluyor..."
Muhammed Murâd Kazanî hazretleri Nakşibendî-Müceddidî büyüklerindendir.
1855 (H.1272) senesinde Rusya'nın Kazan vilâyetinin Ufa kasabasında doğdu.
Muhammed Murâd Kazanî; Kazan, Buhârâ ve Taşkent'e giderek buradaki âlimlerden
ilim tahsil etti. Sonra hac için Mekke-i mükerremeye gitti. İbadetini yaptıktan
sonra Medîne'ye gitti. Orada Medreselerde ilim tahsil etti. Medîne-i münevvere
âlimlerinden icâzet aldı. Bu sırada Şeyh Muhammed Mazhar Müceddidî
hazretlerinden Nakşibendî yolunu aldı ve sohbetlerinde yetişip kemâle erdi.
Onun vefatından sonra Mevlânâ Seyyid Muhammed’in sohbetlerinde devam etti,
hocası ona icâzet ve hilâfet verdi. İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin Mektûbât'ını
da Arapçaya çevirmesini emretti. Bu emre uyarak Mektûbât'ı Arapçaya
çevirdi ve Dürer-ül-Meknûnât adını verdi. Bu eserinin birinci
cildinin kenarına İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin hayâtını, ikinci cildinin kenarına
da Mebde ve Me'ad adlı eserinin ve diğer bâzı risâlelerinin
Farsça'dan Arapça'ya tercümelerini yazdı. 1933 (H.1352)de Medîne-i münevverede
vefât etti. Mebde ve Mead, 30. sahifede İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
"Namazda kıraat farzdır ve hadis-i şerifte (Fatihasız namaz olmaz)
buyuruluyor. Neden Hanefilerin, hakiki kıraati [cemaatin hepsinin okumasını]
bırakıp, kıraati hükmiye [İmamın okuyup, cemaatin susmasına] karar vermelerinin
sebebini tam anlayamadım. İmam arkasında sükut etmeye dair açık bir delil
bulamadım. Buna rağmen, mezhebime uyarak imam arkasında Fatiha okumadım. Çünkü,
delili zayıf diye, mezhebimin hükmü ile amel etmemenin ilhad olduğunu
biliyordum. Mezhepsiz olmamak için Hanefi mezhebinin hükmüne uyarak imam
arkasında Fatiha okumadım. Nihayet Allahü teâlâ, mezhebe uymanın bereketi ile,
Hanefi mezhebinde imama uyan cemaatin kıraati terk etmelerindeki hakikati izhar
eyledi. İmam, sanki cemaatin dilinden okuyor...
Bu şuna benzer: Bir köy halkı, köyün ortak bir meselesi için, köylünün tamamı
kaymakama gitmez. Birkaç kişilik bir heyet seçerler. Bu heyetin hep bir ağızdan
meseleyi anlatmaları da doğru olmaz. İçlerinden birini, temsilci seçerler.
Temsilci, istekler aynı olduğu için, hepsinin dili ile ihtiyaçlarını arz eder.
Kendilerine temsilci kabul ettikleri bu kimse, onların adına konuşur. Seçilen
bu temsilcinin hepsinin adına ihtiyaçlarını arz etmesi şeklinde olan, cemaatin
hükmi konuşması, onların hakiki konuşmalarından daha iyidir. İmam ile cemaatin
hâli de böyledir."