16/05/2023 Salı Köşe yazarı O.Ü
Haccın geciktirilmesi günah mı?
Sual: Bir kimseye hac farz
olduktan sonra, bunu geciktirmesi, sonraki senelere bırakması günah olur mu?
Cevap: Vücub
şartları bulunmakla beraber, eda şartları da kendisinde bulunan kimsenin, o
sene hacca gitmesi farz olur. O sene, hac yolunda ölürse hac sakıt olur ve bu
kimsenin vekil gönderilmesi için vasiyet etmesi de lazım olmaz. Farz olduğu o
sene gidilmezse, günah olur. Farz olduktan sonra hacca gitmeyi, daha sonraki
senelere bırakan kimse fasık olur. Çünkü küçük günaha devam etmek, büyük günah
olur. Sonraki senelerde, hac yolunda, evinde hasta olursa, hapse düşerse veya
hacca gidemeyecek şekilde sakatlanırsa, yerine başkasını, kendi memleketinden
bedel göndermesi veya bunun için vasiyet etmesi lazımdır. Bedel gönderdikten
sonra iyi olursa, kendinin gitmesi de lazım olur. Sonraki senelerde hacca
giderse, geciktirme günahı affolur. İmam-ı Muhammed ve imam-ı Şâfii
hazretlerine göre, sonraki senelere bırakması da caizdir.
Sual:
Hac ibadetinin yerine getirilmesi için de belli şartlar var mıdır?
Cevap: Hac
ibadetinin farz olmasından başka, bu ibadeti yerine getirebilmesi için de belli
şartlar vardır ki bunlara Eda şartları denir
ve dört tanedir:
1-Hapsedilmiş veya yasaklanmış olmamak.
2-Hac için gideceği yolun ve hac yerinin selamet ve emniyetli
olması lazımdır. Gemi, tren, otobüs veya uçaklardan tehlikeli olan ile gitmek
lazım olduğu zaman, hacca gitmek farz olmaz. Eşkıyaların, hacıların canına,
malına saldırdığı yıllarda hacca gitmek farz olmaz.
3-Mekke'den üç gün üç gecelik uzak yerlerde bulunan hür kadının
hacca gidebilmesi için, üç mezhepte, kocasının veya nikâhı düşmeyen
ebedî mahrem akrabasından fasık, mürtet olmayan akıllı, büluğa ermiş bir
erkeğin beraber gitmesi lazımdır. Bunun yol parasını verecek kadar, kadının
zengin olması da lazımdır. Künûz-üd-dekâıkda yazılı Bezzârın bildirdiği hadis-i
şerifte;
(Kadın,
yanında bir mahremi olmadan hacca gidemez!) buyuruldu.
Zamanımızda fesat çoğaldığı için, nikâhtan ve sütten olan mahrem akraba ile
sefere gitmemelidir. Zengin olan kadının, mahremi ile bir kerre hacca gitmesine
kocası mâni olamaz. Zîra zevcin, kocanın farzlara mâni olmaya hakkı yoktur.
4-Kadın, iddet hâlinde yani kocasından yeni ayrılmış olmamaktır.