17/07/2022 Pazar Köşe yazarı S.K

İslam âlimleri, yaptıkları çalışmalarla, dünyayı her bakımdan aydınlatmış, yeni yeni ilmî keşifler ve teknik buluşlar insanlığa hediye edilmiştir.

Müslüman âlimlerin hizmetleri -1-

İnsanlığın bugün sahip olduğu ilim ve teknik seviyedeki en büyük pay, Müslüman âlimlerine aittir. Yirminci yüzyılda, artık baş döndürücü bir sürate ulaşan fen bilgilerin ve teknik harikaların temel bilgilerinin hemen hepsi Müslüman âlimlerin kitaplarına dayanmakta ve esaslar oradan alınmaktadır. Tıp, matematik, astronomi, fizik, kimya, biyoloji gibi pek çok ana ilim dallarında, İslâm dünyasında yüzyıllar boyunca yazılmış ve hepsi çok kıymetli bilgilerle dolu kitaplar, dünyanın meşhur kütüphanelerinin en kıymetli eserleri olarak muhafaza edilmektedir. İslamiyet’in doğuşundan itibaren 18. yüzyıla gelinceye kadar çeşitli İslâm memleketlerinde yetişen âlimlerin, bir ibadet vecdi, coşku ve heyecanı içinde geceli gündüzlü yaptıkları çalışmalar, dünyayı her bakımdan aydınlatmış, yeni yeni ilmî keşifler ve teknik buluşlar insanlığa hediye edilmiştir.

İslâm dünyasında büyük âlimler yetişmiştir. Yalnız fen bilgilerinde mütehassıs olanlara fen âlimi denir. Hem din bilgilerinde hem de fen bilgilerinde mütehassıs olan âlimlere İslam âlimi denir.

Vaktiyle böyle çok İslam âlimi vardı. Bunlardan en meşhur olanlarından biri İmâm-ı Gazâlî’dir “rahmetullahi aleyh”. İmâm-ı Gazâlî, din bilgilerindeki derinliği, içtihattaki derecesinin yüksekliğinin yanısıra zamanının bütün fen bilgilerinde de mütehassıs idi. Bağdat Üniversitesinin rektörü idi. O zamanın ikinci dili olan Rumcayı iki senede öğrendi. Eski Yunan ve Roma felsefesini, fennini incelemiş, yanlışlarını ve bozuk taraflarını kitaplarında bildirmiştir. Ayrıca kitaplarında dünyanın döndüğünü, maddenin yapısını, ay ve güneş tutulmasının hesaplarını ve daha birçok teknik ve sosyal bilgileri yazmıştır. Eserleri asırlar boyunca hem İslâm dünyasında hem de Avrupa’da kaynak eser olarak okutulmuştur. Bugün de Avrupa’nın çeşitli üniversitelerinde bazı eserleri ders kitabı olarak okutulmakta, Unesco tarafından neşredilerek bütün dünyaya dağıtılmaktadır.

İslâm âlimlerinin en büyüklerinden biri de İmâm-ı Rabbânî Ahmed-i Fârûkî’dir. “rahmetullahi aleyh”. Bunun din bilgilerindeki derinliğini; hele tasavvuftaki yüksekliğini, dinde söz sahibi olanlar söylediği gibi, Amerika’da yeni çıkan kitaplar da bu ilim ve irfan güneşinin ışıklarıyla aydınlanmaya başlamıştır. İmâm-ı Rabbânî (1563-1624) zamanının fen bilgilerinde de mütehassıs idi. Elektronların aralarının boş olduğunu, hızla döndükleri için dolu göründüklerini ilk defa o açıklamış, bu bilgi Avrupalılar tarafından ancak son yıllarda anlaşılmıştır. İmâm-ı Rabbânî’nin talebelerine okuttuğu Şerh-i Mevâkıf kitabı Arapça büyük bir eser olup, içinde; o zamanın bütün fen bilgileri anlatılmakta, yerküresinin yuvarlak olduğu, batıdan doğuya doğru döndüğü ispat edilmekte, atom üzerinde, maddenin çeşitli hâlleri, kuvvetler ve psikolojik olaylar üzerinde kıymetli bilgiler verilmektedir. Kâdı Adûd’un 14. asırda yazdığı ve Seyyid Şerîf Cürcânî’nin şerh ettiği bu kitapta ayrıca Yunan felsefecilerinin hataları ve yanlışları ispat edilmiştir...