28/08/2022 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Her konuda söz söylemek
Peygamber efendimiz buyurdu ki: "Âlim olduğunu söyleyen kimse, cahildir."
Sual: Bazı kimseler,
hangi konudan söz açılsa hemen söze başlayıp bir şeyler anlatıyorlar. Bir kimse
her şeyi bilebilir mi ve böyle her konuda öne atılmak, bilgiçlik taslamak dinen
uygun mudur?
Cevap: Peygamber
efendimiz bir hadis-i şeriflerinde;
(Âlim olduğunu
söyleyen kimse, cahildir) buyurmuşlardır.
Her sorulana cevap
veren, her gördüğünden mana çıkaran ve her yerde bilgi satan kimse, cahilliğini
ortaya koyar. Bilmiyorum, öğrenip de söylerim diyenin, âlim olduğu anlaşılır.
Resulullah efendimize; en kıymetli yer neresidir, denildiğinde;
(Bilmiyorum, Rabbim
bildirirse söylerim) demiştir. Bunu Cebrail aleyhisselama sormuş, ondan da,
aynı cevabı almıştır. O da, Allahü teâlâya sormuş;
(Mescitler)dir cevabını almıştır.
A'râf suresinin;
(Affet ve ma'rûfu
emret) meâlindeki 198. ayet-i kerimesi gelince, Cebrail aleyhisselamdan bunu
açıklamasını istemiş, o da, Rabbimden öğreneyim, diyerek gitmiştir. Tekrar
geldiğinde, Allahü Teâlâ;
(Senden uzaklaşana
yaklaş! Senden esirgeyene ihsan et! Sana zulmedenleri affet!) emrini verdi
dedi...
Şa'bî
hazretleri, kendisine sorulanlardan birine bilmiyorum deyince;
-Sen Irak memleketinin
müftîsisin, bilmiyorum demek, sana yakışır mı? dediklerinde;
-Meleklerin üstünleri
bilmiyoruz dediler, benim söylememden ne çıkar, buyurdu...
İmâm-ı Ebû Yusuf
hazretleri, bir suale bilmiyorum deyince;
-Hem Beyt-ül-mâldan
maaş alıyorsun, hem de cevap vermiyorsun, dediler.
-Beyt-ül-mâldan,
bildiklerim kadar ücret alıyorum. Bilmediklerim için alsaydım, Beyt-ül-mâlda
bulunanların hepsi yetişmezdi dedi.
Nefsine uymayan cahil
ile arkadaşlık etmek, nefsinin esiri olan din adamı ile arkadaşlık etmekten
iyidir. Din adamı olduğu için tekebbür etmek, cahil olmanın alametidir. Çünkü,
ilim, tevazuya sebep olur, kibirden meneder.
Sual: Bir malın,
paranın bereketli olması mı yoksa ne olursa olsun çok olması mı daha
iyidir?
Cevap: Bereket, az malın çok faydası olmak, çok işe yaramak demektir. Bereketli olmayan, çok mal vardır ki, sahibinin dünyada ve ahırette felaketine sebep olur. O hâlde, malın çok olmasını değil, bereketli olmasını istemelidir. Bereket, emin olanlarda bulunur. Hatta çokluk dahi emin tüccarlarda bulunur. Çünkü, her müşteri, emin tüccara gider, hıyanet edenlere gitmez.