12/05/2022 Perşembe Köşe yazarı O.Ü
İnsanlardan utanarak günahı terk etmek!
Allahtan korkarak
günahı terk etmenin alameti, o günahı gizli olarak da işlememektir!
Sual: Günah işlemeyi,
insanların ayıplamalarından korkulduğu için mi yoksa Allah için mi terk
etmelidir?
Cevap: Günah işleyecek
kimsenin, bu günahtan vazgeçmesi, ya Allahü teâlâdan korktuğu veya insanlardan
hayâ ettiği, utandığı yahut da başkalarının yapmasına sebep olmamak için
olur. Allahü teâlâdan korkarak terk etmenin alameti, o günahı gizli olarak da
işlememektir. İnsanlardan hayâ etmek, utanmak, onların kötülemelerinden
korkmak demektir. Başkalarının günah işlemelerine sebep olmak, yalnız yapmaktan
daha çok günahtır. Başkalarının bu günahı işlemelerinin günahları da, kıyamete
kadar bunlara sebep olana yazılır. Bir hadis-i şerifte;
(İnsan günahını
dünyada gizlerse, Allahü teâlâ da, kıyamet günü, bu günahı kullarından saklar) buyuruldu.
Herkese vera sahibi
olduğunu bildirmek için, günahını saklamak ve gizli olarak devam etmek, riya
olur.
Sual: Başkaları günah
işlemesin diye, onların hatırı için, sünnetleri, müstehapları terk etmek uygun
olur mu?
Cevap: Başkalarının
günaha girmemeleri için, bir kimsenin mubahları terk etmesi iyi olur. Fakat
sünnetleri, hatta müstehapları terk etmesi caiz olmaz. Mesela gıybet
yapmamaları için, misvak kullanmayı terk etmek iyi olmaz.
Sual: Bir kimsenin,
yaptığı ibadetleri başkalarına göstermekten veya onların duymasından
hayâ etmesi, utanması doğru bir şey midir?
Cevap: İbadetlerini
başkalarına göstermekten hayâ etmek, utanmak caiz değildir. Hayâ,
günahlarını, kabahatlerini göstermemeye denir. Bunun için, vaaz vermekten,
ilmihal kitabı yazmaktan, satmaktan, imamlık, müezzinlik yapmaktan,
Kur’ân-ı kerim okumaktan hayâ etmek caiz değildir.
(Hayâ imandandır) hadis-i
şerifindeki hayâ, kötü, günah şeyleri göstermekten utanmak demektir. Müminin,
önce Allahü teâlâdan hayâ etmesi lazımdır. Bunun için, ibadetlerini ihlas
ile yapmalıdır.
Sual: Yolda yürürken,
ayağımız, giydiğimiz mestten biraz çıksa, abdest bozulmuş olur mu?
Cevap: Ayağın topuğu, mestin topuğundan çıkınca, mest ayaktan çıktı sayılır. Fakat ekseri kitaplar, ayağın yarıdan fazlası, mestin topuk kemikleri hizasından yukarı çıkmadıkça, ayaktan çıktı sayılmaz diyor. Buna göre, mest geniş olup, yürürken, topuğu mestten çıkıp, giren kimsenin meshi caiz olur. Yürürken abdesti bozulmaz.