30/03/2022 Çarşamba Köşe yazarı H.Y
Yalan yere yemin etmek...
"Büyük günahlar;
Allaha şirk koşmak, ana-babaya karşı gelmek, haksız yere adam öldürmek ve bile
bile yalan yere yemin etmektir."
Dilimizin âfetleri
-38-
Büyük İslâm
âlimlerinden İmam-ı Birgivî diyor ki: Bile bile yalan yere yemin etmek de,
dil âfetlerindendir. Peygamber Efendimiz buyurdular ki: (Büyük
günahlar; Allaha şirk koşmak, ana-babaya karşı gelmek, haksız yere adam
öldürmek ve bile bile yalan yere yemin etmektir.) [Buhârî]
Allah’tan başkası ile
yemin etmek de dil âfetlerindendir. Bu, iki kısımdır: Birincisi,
ta’lik yolu ile olandır. Eğer ta’lik olunan şey, talak, ıtâk [köle âzad etmek],
nezir [adak] gibi küfürden başkası ise, bazılarına göre mekruhtur. Fakat
âlimlerin çoğu, bunu mekruh görmezler. Yok eğer ta’lik olunan şey küfür ise,
haramdır. Yemininde doğru ise, küfre düşmez. Yalancı ise, bu büyük günahların
en büyüğüdür. O kadar ki, bazıları bunun küfür olduğunu söylemişlerdir.
Büreyre “radıyallahü
anh” şöyle bildiriyor: Resûlullah “sallallahü aleyhi vesellem” buyurdular
ki: (Kim ben İslâmdan berîyim, şeklinde yemin ederse bakılır: Eğer
yalan yere yemin etmişse, o dediği gibidir. Yahudiyim derse, Yahudidir.
Nasrânîyim derse, Nasrânîdir. İslâmiyetten berîyim derse, İslâmiyetten
berî [uzak] olur. [Ebû Davud, İbn-i Mâce ve Hâkim]
İkincisi, kasem ile, yemin
harfiyle olandır. Böyle bir yemin, büyük bir günahtır. Küfür sayılmasından
endişe edilir.
Abdullah ibni Mes’ud
“radıyallahü anh” buyuruyor ki: (Allah ile yalan yere yemin etmem,
Allah’tan başkası ile doğru yere yemin etmemden bana göre daha iyidir.) [Taberânî]
Abdullah ibn-i Ömer
“radıyallahü anh” diyor ki: “Peygamber Efendimizden duydum. Buyurdular
ki: (Allah’tan başkası ile yemin eden kimse küfretmiş veya düşmüş olur.” [Tirmizî,
İbn-i Hibbân ve Hâkim]
Ebû Hüreyre
“radıyallahü anh” şöyle haber veriyor: Peygamber “sallallahü aleyhi vesellem”
buyurdular ki: (Şüphesiz ki Allahü teâlâ size, babalarınızla yemin
etmekten menediyor. Yemin etmek isteyen, Allahü teâlâ ile yemin etsin veyahut
sussun!) [Buharî ve Müslim]
Büreyre “radıyallahü
anh” haber veriyor: Resûlullah “sallallahü aleyhi vesellem”, babası ile yemin
eden bir adamın yemini duyunca buyurmuşlar ki: (Babalarınızla yemin
etmeyin. Allah ile yemin eden kimse de, yemîninde doğru söylesin. Kendisine
Allah ile yemin edilen kimse, buna razı olsun. Allah ile yapılan yemine razı
olmayan kimse, Allahın rahmetine müstahak olmaz.) [İbn-i Mâce]
Doğru yere de olsa
çokça yemin etmek de, dil âfetlerindendir. Cenab-ı Hak buyuruyor ki: (Allahü
teâlâyı, yeminlerinizden dolayı, iyilik etmenize, [fenalıktan] sakınmanıza,
insanların arasını bulmaya engel yapmayın. Allah, hakkı ile işitici ve
kemaliyle bilicidir.) [Bakara, 224] ve (Doğruya da eğriye
de alabildiğine yemin edeni tanıma! [öylesine tâbi olup boyun
eğme!] [Kalem,10]
Resûlullah “sallallahü aleyhi vesellem” buyurdular ki: (Yemin, ya günahkârlık veya pişmanlıktır.) [İbn-i Hibbân]