01/09/2024 Pazar Köşe yazarı O.Ü
İnsanlardan istemek zillettir!
Sual: İnsanlardan yiyecek, içecek istemek de, dilenmek gibi zillet mi olur?
Cevap: Tezellül,
bayağılık, kendini aşağı tutmak yani zillet demektir. Bir günlük yiyeceği,
içeceği olan bir kimsenin, başkalarından yiyecek, içecek, para istemesi,
dilenmesi, tezellül olur ve haramdır. Ebû Ali Rodbârî hazretleri;
“Dünyayı kazanmakta nefisler için zillet, ahireti
kazanmakta ise izzet vardır” buyurmuştur.
Allahü teâlâya iman eden, Onun emirlerine boyun eğen,
başını secdeye koyan, aziz olur. Kendi nefsine, kendisi gibi aciz olan
insanlara boyun eğen, dünyalık ele geçirmek için onlara yaltaklık eden de,
zelil, hakir olur.
Zillet, aşağılık, hakirlik demektir. İnsan, sadece
Allahü teâlânın huzurunda, kendini böyle aşağı, hakir görür. Yaratanının
huzurunda kendini aşağı görmesi, insanı aziz eder, yükseltir. Çünkü
ibadet, züll ve zillet demektir. Yani, insanın Rabbine karşı, hakir, aciz,
muhtaç olduğunu göstermesidir.
Fazla hediye almak için, az bir şeyi hediye olarak
vermek, tezellüldür, bayağılıktır. Zaruret olmadan, herhangi bir kimseden bir
şey istemek, dilenmek haramdır. Resulullah efendimiz, hazret-i Ömer'e hediye
olarak bir şeyler gönderir. Hazret-i Ömer de, bunları almayıp geri gönderir.
Karşılaştıkları zaman Peygamber efendimiz;
-Niçin almadın? diye sual edince
hazret-i Ömer;
-Yâ Resûlallah, (En hayırlınız, kimseden bir şey
almayandır) buyurmuştunuz, bunun için almadım deyince, Resûlullah
efendimiz;
-O sözüm, isteyip de almak içindi. İstemeden gelen
şey, Allahü teâlânın gönderdiği rızıktır buyurur. Bunun
üzerine hazret-i Ömer;
-Allahü teâlâya yemin ederim ki, kimseden bir şey
istemeyeceğim ve istemeden gelen her şeyi alacağım cevabını verir.
Herhangi bir ziyafete davet olunmadan gitmek,
tezellüldür. Hadis-i şerifte;
(Davet edilen yere gitmemek günahtır. Davet olunmadığı
yere gitmek hırsızlık etmek olur) buyuruldu.
Başkasından sadaka istemekte; Allahü teâlânın nimeti
az gönderdiğini haber vermek, kendini zelil etmek ve istenilen kimseye eziyet
etmek gibi zararlar vardır. Bunlar, zaruret olmadıkça caiz değildir. Peygamber
efendimiz;
(Aç olan veya bir şeye
muhtaç olan, kimseden istemeyip, Allahü teâlâdan beklerse, Allahü teâlâ, ona
bir senelik rızık kapıları açar) buyurmuşlardır.