13/01/2020 Pazartesi Köşe yazarı V.T
İlk işlenen günah haseddir!..
Kureyş’in ileri gelenlerinin, Resûlullahı inkâr etmelerinin sebebi, hased
ve kibirleridir.
Ubeydullah bin Hüseyn el-Basrî hazretleri Mâliki fıkıh alimidir.
İbnü’l-Cellâb adıyla meşhurdur. Bağdad’da doğdu. Ebû Bekir el-Ebherî'den fıkıh
tahsil etti. 378 (m. 988)’de vefat etti. Bir dersinde şunları anlattı:
Allahü teâlâ, kendisinde ucub bulunan kimseyi sevmez. O kimse, Allahü teâlâ
indinde hor ve hakîrdir. Kendisinde ucub bulunan kimse ne zaman yükselse,
Allahü teâlâ onu alçaltır. Ucub, kalp hastalıklarının en kötülerinden
olup, cehâlet alâmetidir. Taşkınlık ve azgınlığın kaynağıdır. İnsanda kibir
meydana getirir. Kendisinde ucub bulunan kimse, sâdece kendisini faziletli
görür. Öyle kötü bir huydur ki, birçok kimsenin felâketine sebep olmuştur.
Allahü teâlâ ucbu yasakladı. Âlimler; “... Kendinizi temize çıkarmayın.
O (Allahü teâlâ),kendinden korkanın kim olduğunu çok iyi
bilendir” (Necm-32) meâlindeki âyet-i kerîmede ucbun yasaklandığını
bildirmişlerdir. Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem), ucbu büyük
günahlardan sayarak; “Günah işlemezseniz, daha büyük günâha yakalanmanızdan
korkarım. O da ucubdur” buyurdu.
Hazreti Âişe’ye; “İnsan ne zaman isyankâr olur?” diye suâl edildiğinde;
“Kendisini muhsin (iyilik edici, sevap işleyici) zannettiği zaman”
buyurdu.
Hakim zâtlardan biri buyurdu ki: “Sahibine hased ettirmeyen nimet tevâzu,
sahibine merhamet ettirmeyen belâ ve musibet de ucbudur.”
Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki: “Ateş odunu yiyip bitirdiği gibi,
ucub da iyilikleri yer.”
“Tevâzu, kulun yüksekliğini arttırır. Öyleyse mütevâzı olunuz ki,
Allahü teâlâ da sizi yükseltsin. Af, kulun izzetini arttırır, öyleyse affedici
olunuz ki, Allahü teâlâ sizi azîz kılsın. Sadaka, malı çoğaltır, öyleyse sadaka
veriniz ki, Allahü teâlâ sizi ganî (zengin) eylesin.”
Hased öyle bir hastalıktır ki, hased eden kimsenin dînî yönden ve yakîn
bakımından zayıflığını gösterir. Hasedci kimse, kederden kurtulamaz. Kanâat
sahibi değildir. Kin, hile ve düşmanlık sahibidir.
Kendisi yüzünden Allahü teâlâya ilk isyan edilen günâh, haseddir. (Hazreti
Âdem’in İblîs tarafından hased edilmesi.) İblîs, hasedi sebebi ile Allahü
teâlânın emrine muhalefet etti. Sonra Hazreti Âdem’in oğlu Kabil, kardeşi
Hâbil’i hased edip öldürdü... Kureyş’in ileri gelenlerinden birçoğunun,
Resûlullah efendimizi inkâr etmelerinin sebebi, hased ve kibirleridir. Hased,
hased edenin noksan olduğunu, hased edilenin ise kâmil olduğunu gösterir.