14/11/2020 Cumartesi Köşe yazarı O.Ü
Tevekkülü öğrenmek güç ve incedir
Tevekkülü, hem akla, hem İslamiyete, hem de tevhide uyacak şekilde anlamak
lazımdır.
Sual: Tevekkül, hiçbir şey yapmayıp, sebeplere yapışmayıp sadece Allaha
güvenmek midir?
Cevap: Bu konuda İmâm-ı Muhammed Gazâlî hazretleri Kimyâ-i se'âdet kitabında
buyuruyor ki:
“Cenab-ı Hakk'a yaklaşanların geçtiği makamlardan biri de, tevekküldür ve
derecesi çok yüksektir. Fakat, tevekkülü öğrenmek güç ve incedir. Yapması ise,
daha güçtür. Çünkü bir kimse, hareketlerde, işlerde, Allahü teâlâdan başkasının
tesir ettiğini düşünse, bu kimsenin tevhidi, noksan olur. Eğer, hiçbir sebep
lazım değildir dese, İslamiyetten ayrılmış olur. Eğer sebepleri araya koymak
lazım değildir derse, akla uymamış olur. Lazımdır derse, sebepleri hazırlayana
tevekkül etmiş olur ki, bu da tevhidde noksanlık olur. Görülüyor ki, tevekkülü,
hem akla, hem İslamiyete, hem de tevhide uyacak şekilde anlamak lazımdır. Böyle
anlayabilmek için, derin bilgi ister. O hâlde, herkes anlayamaz.”
Sual: İdrar kaçıran, devamlı yellenme durumu olan, yaşlı, hasta kimseler,
abdestli kalabilmek için ne yapmalıdır?
Cevap: Önden, arkadan çıkarak abdesti bozanlar, hastalık sebebiyle çıkar,
sızarsa ve abdest almakta, şiddetli soğuk, hastalık, ihtiyarlık gibi
sebeplerle, haraç, güçlük olursa, Mâliki mezhebi taklid edilebilir çünkü bu
hâl, Maliki mezhesinde abdesti bozmaz.
Sual: Abdest aldı mı veya abdesti bozuldu mu yahut abdest alırken bir
uzvunu yıkadı mı yıkamadı mı diye şüphe eden bir kimse nasıl hareket etmelidir?
Cevap: Abdest aldığını bilip, bozduğunda şüphe eden, abdestlidir. Abdesti
bozulduğunu bilip, sonra abdest aldığında şüphe eden, abdestsizdir. Bazı uzvunu
yıkayıp yıkamadığında şüphe eden, vesvese edici değil ise, bu uzvu yıkar. Her
zaman şüphe ediyor ise, yıkamaz. Abdest bitince şüphe ederse, yine yıkamaz.
Sual: Sık sakalı olan bir kimse, abdest alırken sadece sakalın üzerini mi
yıkması gerekir yoksa sarkan kısmı da yıkamalı mıdır?
Cevap: Sık sakalın üstünü yıkamak farzdır. Çeneden sarkan sakalı ve sarkan
saçı yıkamak farz değildir. Dudağın görünen kısmını yıkamak lazımdır.
Sual: Bir kadın, abdest alırken, başını mesh edeceğinde, sarkan saçlarını
da mesh etmesi gerekir mi?
Cevap: Hanefi mezhebinde sarkan saçı değil, başı mesh etmek lazımdır. Başı nezleli olup da, mesih zarar verirse mesh etmez.