15/08/2023 Salı Köşe yazarı O.Ü
Çeşitli şekillerde yarış tertip etmek
Sual: Çocuklar, gençler arasında
bulmaca çözerek, bilmece sorarak çeşitli yarışlar yapmanın, tertip etmenin,
dinimiz açısından bir mahzuru var mıdır?
Cevap: Konu ile
alakalı olarak İbni Âbidînde deniyor ki:
“Her şeyle yarış etmek ve bilmece çözmek helaldir. Bunları
kumarla yapmak haramdır. Koşarak veya atla, silahla, okla hedefe atmak gibi
harpte kullanılan şeylerle yapılan yarışlarda, bir taraftan mal şart etmek de
caiz olur. Yani iki kişiden yalnız biri, sen kazanırsan, ben sana vereceğim,
ben kazanırsam, sen bana vermiyeceksin derse veya bir üçüncü kimse, yarışa
katılan cemaat arasından kazanana ben vereceğim derse, caiz olur. Fakat harbe
hazırlık için yapılmaları lazımdır. Oyun, gösteriş, övünmek için yapılan her
yarış mekruh olur. Namaza mani olacak kadar devam ederse, haram olurlar. Harpte
kullanılan şeyleri öğrenmek menduptur. İki tarafın da mal vermesi şart
edilirse, kumar olur. Kumar oynamak ise haramdır. Bir üçüncü kimse de yarışa
katılıp, ikisini de geçerse, ikisinden de alması, ikisini de geçemezse, ondan
birşey alınmaması şartı ile, ikisinden geride kalanın, geçene mal vermesini
şart etmek caiz olur. Kıbleye karşı atış mekruhtur. İki ilim adamının bir
konuda münakaşa edip, tek taraflı mal şart etmeleri de caizdir. Birçok ilim
adamından sözü doğru olana, hariçten birinin mal vermesi de caizdir. Fakat
münakaşaya katılanların birbirlerine mal vermeleri kumar olur. Hadis-i şerifte; (Her
türlü lehiv haramdır. Yalnız, hanımı ile oynamak, at ve silah ile talim, yarış
yapmak caizdir) buyuruldu.”
Sual:
Ayakta ve bir solukta su içmenin, dinimiz açısından bir mahzuru var mıdır?
Cevap: Süleyman
bin Cezâ hazretleri, Eyyühel-veled kitabında konu ile alakalı olarak buyuruyor
ki:
“Su içerken bir solukta içme, üç defada iç! Terli iken soğuk su
içme, uyku arasında su içme, çok su içme! Bunların hepsinin vücuda zararları
vardır. Bir toplantıda su istendiği zaman, baş taraftan su vermeye başla,
sağdan dolaş! Peygamber efendimiz; (Su içeceğiniz vakit, ayakta içmeyiniz!
Vücudunuza zararlıdır. Yalnız abdestten artan su ve zemzem ayakta içilebilir.)
buyurdu.”
İlaç yutmak için içilen su ayakta içilebilir. Yolcu, her suyu
ayakta içebilir denildi. Suyu yavaş yavaş emerek içmelidir.