24/06/2025 Salı Köşe yazarı V.T
"Ben yeryüzüne halîfe halk ediciyim..."
Melekler: "Yâ Rabbî yeryüzünde fesad çıkarıp kan dökenleri mi
yaratacaksın?"
Altıparmak Mehmed Efendi Osmanlı âlimlerindendir.
Üsküp’te doğdu. Memleketinde ilim tahsîlini tamamladıktan sonra İstanbul'a
gelerek Fâtih Camii'nde hadîs ve tefsîr dersleri okuttu. Daha sonra Mısır'a
gitti. Kâhire'de ders verdi. 1033 (m. 1623) senesinde Mısır'da vefât
etti.
"Altıparmak" ismiyle meşhur olan
Me'âric-ün-nübüvve tercümesinden ba'zı bölümler:
Âdem aleyhisselâmın yaratılmasının başlangıcı: Azâzil,
cin tâifesinin geride kalanları olan teb'ası ile birlikte yeryüzüne yerleşti.
Bu vefasız toprağa bağlandılar. Allahü teâlâ, âyet-i kerimede meâlen; "Ben
yeryüzüne halîfe halk ediciyim" buyurdu. Bunun üzerine melekler; "Yâ
Rabbî yeryüzünde fesad çıkarıp kan dökenleri mi yaratacaksın?" dediler.
Melekler 'halîfe' kelimesinden ötürü böyle düşünüp söylediler. Zîrâ fesad
etmeyenlere halîfe lâzım olmaz. Halîfe yaratmaktan murâd, günah ve isyân
edilmesi ise, Allahü teâlâ cinleri niçin helâk etti. Eğer murâd itâat ise, biz
seni tesbîh, tahmîd ve takdis ederiz dediler. Cenâb-ı Hak onlara cevâbında
meâlen; "Sizin bilmediğinizi ben bilirim (Bekara 30)" buyurdu.
Melekler bu cevâbı alınca söylediklerinden dolayı pişman oldular. Bizi alâkadar
etmeyen şeyi niçin söyledik deyip zellelerini affettirmek için bin sene
Kürsî'yi tavaf eylediler. "Lebbeyk Allahümme lebbeyk (Senden af ve
mağfiret dileriz)" dediler...
Ravdat-ül-ülemâ adlı eserde şöyle
yazmaktadır: "Melekler, gadâb-ı ilâhiden korktuklarından, her gün Arş'ı
tavaf edip, ağlayıp sızlayarak Hak teâlânın gazabından yine O'na sığınırlardı.
Hak teâlâ onlardan hoşnud olup, hâllerine acıdı ve; "Ey meleklerim! Sizler
mağfiretimi ister misiniz?" buyurdu. Melekler; "isteriz yâ Rabbî! Biz
bilmediğimiz işe karıştık. Affedip gadabından bizi emin eyle" dediler.
Cenâb-ı Hak buyurdu ki: "Arş'ın altında bir nehir vardır. Ondan abdest
alın." Melekler o nehirden abdest aldılar. Allahü teâlâ onlara: (Sübhâneke
Allahümme vebihamdike eşhedü enlâ ilahe illâ ente estagfirüke ve etûbü
ileyke) duasını okuyun" buyurdu. Melekler; "Yâ Rabbî! Bu amelin
sevâbı nedir?" diye sordular. Allahü teâlâ; "Ellerin, ayakların,
yüzlerin işlediği ve bilcümle bütün günahları, onunla af edip, temizlerim"
buyurdu. Melekler; "Ey Rabbimiz! Bu ihsan bize mi mahsustur. Yoksa her kim
bu ameli işlese mağfiretin ile müşerref olur mu?" dediler. Cenâb-ı
Hak "Bu amel, ümmet-i Muhammed'e mahsustur. Bu ümmetten bir kimse çok
günahkâr olsa, abdest aldığı gibi, onu bütün günahlarından temizlerim ve
Cennetime sokarım" buyurdu.