26/12/2022 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü
Müsafeha ne demektir?
Müslümanların,
birbiri ile karşılaştığı zaman, müsafeha etmeleri sünnettir.
Sual: Din kitaplarında bildirilen müsafeha, şekil olarak nasıl
yapılır, bugünkü yapılan tokalaşma şekli müsafeha yerine geçer mi?
Cevap: Konu ile alakalı olarak Tahtâvî,
Merâkıl-felâh şerhinde, buyuruyor ki:
“Müslümanların,
birbiri ile karşılaştığı zaman, müsafeha etmeleri sünnettir. Nitekim Süleyman
Ebû Dâvud Sicstânî hazretlerinin bildirdiği hadis-i şerifte, Ebû Zer
Gıfârî radıyallahü anh buyuruyor ki:
(Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem ile her karşılaştığımda,
benimle müsafeha ederdi.)
Müsafeha,
iki kişinin, sağ elin avuç içlerini birbirine yapıştırıp, iki baş parmağın
yanlarını birbirine değdirmesidir. Şimdi moda olan, parmakları tutarak avucuna
koyarak yapılan tokalaşma, Şiilerin usulüdür. Sünnet olan ise, karşılaşınca,
selam söyleşirken, sağ el dört parmak içlerini, çıplak olarak, eldivensiz,
örtüsüz karşısındakinin sağ eli dışına baş parmağı tarafına yapıştırmaktır. Baş
parmakta bulunan damardan muhabbet yayılır. Müsâfeha ederken, birbirine
muhabbet geçer.”
Sual: Camilerde beş vakit namazların ardından müsafeha etmenin
dinen mahzuru olur mu?
Cevap: Bu konuda İbni Âbidînde buyuruluyor ki:
“Camide
beş vakit namazdan sonra birbiri ile müsafeha etmek bidattir. Şiiîlerin
âdetidir.”
Bayram
günleri, camilerde müsafeha ederek bayramlaşmak ve namazlardan sonra, âdet
etmeden, ara sıra müsafeha etmek caizdir.
İhtiyaç
olduğu vakit, gayr-i müslim zimmiye selam vermek ve müsafeha etmek caiz olur.
Hürmet için ise, caiz olmaz. Çünkü kâfire hürmet etmek, imanı giderir küfür
olur.
Sual:
Selam verirken neye dikkat etmeli ve selam vermede öncelik nasıl olmalıdır?
Cevap: Selam vermekte sünnet şöyledir ki, önce
büyük küçüğe, şehirli köylüye, devedeki ata binmiş olana, attaki merkepte
olana, merkep üstündeki yaya yürüyene, ayakta olan oturana, az olan çok olana,
efendi hizmetçisine, baba oğluna, ana kızına verir. Rutbe ve nimeti çok olan
önce selam verir. Nitekim, mirac gecesi, önce Allahü teâlâ selam verdi.
İki Müslüman, birbirine aynı anda selam verirse, her ikisinin de, birbirine cevap vermesi farz olur. Birbirinden sonra selam verirlerse, ikincinin verdiği selam cevap yerine geçer. Çok kimseye selam verildiği zaman, bir kişi, hatta bir çocuk cevap verince, ötekiler vermese de olur.