Hayzla ilgili sual ve cevaplar

Sual 1: Bir kadın, gece temiz yatıp, uyanınca, çamaşırında kan görse, hayzı ne zaman başlar?
CEVAP
Gördüğü andan itibaren hayzı başlamış sayılır. İsterse hayzı gece başlamış olsun fark etmez. Mesela, gece yatsıyı kılmadan yatıp, güneş doğduktan sonra uyansa, hayzı gece başlamış olsa bile, o günün yatsı ve sabah namazını, temizlenince kaza etmesi gerekir. Çünkü hayzı güneş doğduktan sonra başlamış sayılıyor.

Sual 2: Hayzlı iken yatıp, uyanınca temiz olduğunu gören bir kadının, hayzı ne zaman bitmiş olur?
CEVAP
Yatarken bitmiş olur. Yatsı namazını kılmadan önce yatıp, sabah namazı vaktinde uyansa, yatarken, hayzı bitmiş sayılacağı için, yatsı namazını kaza etmesi gerekir.

Sual 3: Ramazanı tam tutabilmek ve haccı zamanında yapabilmek için ilaç almak caiz mi?
CEVAP
Caizdir. Ama geciktirmek lazım değildir.

Sual 4: Hayzlı bir kadın rüyada ihtilam olursa yıkanması gerekir mi?
CEVAP
Yıkanması gerekmez, ama yıkanırsa iyi olur. Hayzı bitince tekrar yıkanır. 

Sual 5: Hayzlı La ilahe illa ente sübhaneke inni küntü minezzalimin âyetini okuyabilir mi?
CEVAP
Bu âyeti tesbih niyeti ile okur.

Sual 6: Hayzlı iken, İhlas, Felak ve Nas suresi okunabilir mi?
CEVAP
Okunamaz. 

Sual 7: Cünüp bulunan eve rahmet melekleri girmez. Hayzlı bulunan eve de girmez mi?
CEVAP
Hayzlı bulunan eve girer. Hayzı bitince yıkanmazsa, o zaman girmez.

Sual 8: Prezervatif kullanarak veya bez sararak hayz halinde cima haram mıdır?
CEVAP
Evet haramdır.

Sual 9: Hayz halinde cima haramdır. Bu haramın cezası nedir?
CEVAP
Hanefi mezhebinde ceza gerekmez. Sadece tevbe ve istigfar gerekir.

Sual 10: Bir kadın, hayz veya nifas sebebiyle kılamadığı namazları, kaza etse caiz midir?
CEVAP
Mekruhtur. Abdeste başın tamamını mesh etmek sünnet iken, başı yıkamak mekruh olduğu gibi, hayzlı iken kılamadığı namazları kaza etmek de mekruh olur. (Bahr)

Sual 11: Akşama 5 dakika kala hayzım kesilse, yıkanıp ikindiyi kılamasam kaza gerekir mi?
CEVAP
Evet kaza etmek farzdır.

Sual 12: Hayzlı kadın, okunan mukabeleyi dinleyebilir mi?
CEVAP
Evlerde okunanı dinleyebilir. Camidekini dinleyemez. Çünkü camiye giremez.

Sual 13: Öğle namazının çıkmasına yarım saat varken hayzı başlayan kadın, öğleyi kılmamışsa, o namazı kaza etmesi gerekir mi?
CEVAP
Bir namazın vakti çıkmadan önce hayz gören, bu namazı kaza etmez. Çünkü namazın farz olması, vaktinin sonunda temiz olmaya bağlıdır. 

Sual 14: (Kuşluk namazına devam eden şehit olarak ölür)buyurulduğu için, kuşluk kılıyorum. Dün kuşluk kılarken hayz oldum. Temizlenince bu namazı kaza etmem gerekir mi?
CEVAP
Kuşluk da, vaktin sünnetleri gibi nafiledir. Kuşluk veya sünnet kılarken hayz olan kadının, bu namazları kaza etmesi vaciptir. Ama vaktin farzını kılarken, hayz olsa kaza etmez.

Sual 15: Nafile oruç tutarken hayz başlasa, bu orucu kaza etmek gerekir mi? 
CEVAP
Evet kaza etmek vacip olur.

Sual 16: Kefaret gerektiren bir sebeple orucum bozulsa, daha sonra hayz olsam, ne gerekir?
CEVAP
Kaza gerekir, kefaret gerekmez. (Tahtavi)

Sual 17: Ramazan orucunu tutarken gündüz hayz başlasa, yiyip içmek gerekir mi?
CEVAP
Evet yiyip içmek gerekir. Hayzlı iken oruçlu gibi durulmaz. Hayzlı iken oruç tutmak haram olduğu için, sabahtan akşama kadar oruçlu gibi durmak da haramdır.

Sual 18: Âdetim, 25 temiz ve 5 kan iken, bu ay, 27 temiz, 12 kangördüm. Âdetim değişti mi? 
CEVAP
Kanın 3’ü önceki âdete rastladığı için âdet 3 güne iner. 9 gün istihaza olur. 

Sual 19: Âdetim 25 temiz, 5 kan iken, 25 temiz, 3 kan,1 temiz, 7 kan gördüm. Hayzım değişti mi?
CEVAP
Âdet zamanına rastlayan kan, 11 gün ve daha çok sürerse, âdetine rastlayanları hayz, gerisi istihaza olur. 3 kan, 1 temiz ve 1 kan, yani ilk 5’i âdet, geri kalan 6’sı istihazadır.

Sual 20: Bir kadının âdeti 26 temiz 5 hayz iken, 5 kan, 3 temiz, 4 kan görse, kanlı günlerde namaz kılmayacak mı?
CEVAP
Âdet zamanına rastlayan kan 11 ve daha çok gün sürerse, sadece âdet zamanına rastlayanları hayz, geri kalanları istihazadır. 5 kanlı gün âdet, 4 kanlı gün istihazadır.

Sual 21: Âdetim 31 temiz 8 hayz iken, 28. günden itibaren 13 kan görsem, âdetim değişir mi?
CEVAP
Bu 13 kanlı günün ilk 3 günü istihaza, 8 günü hayz, son 2 günü istihaza olur.

Sual 22: Âdeti 25 temiz 5 hayz iken, 18 gün temizlikten sonra, 9 gün kan, 1 gün temiz, 2 gün kan gören kadının hayzı hangi günlerdir?
CEVAP
Âdet günlerine rastlamayan ilk 7 günkü kan istihazadır. Geri kalan 2kan, 1 temiz ve 2 kanlı gün, yani, 5 gün, âdet zamanına rastladığı için hayzlı günlerdir.

Sual 23: Âdeti 5 gün, temizliği 25 gün iken, 20 gün temizlikten sonra, 3 gün kan, 2 gün temiz, 6 gün kan gören kadının hangi günleri hayzdır? 
CEVAP
Âdet zamanına rastlamayan ilk 3 kan ve 2 temiz gün, yani 5 gün istihazadır. Geri kalan 6 kanlı günün ilk 5 i hayz olup, âdeti değişmemiştir, yine 5 gündür.

Sual 24: Âdeti 7 gün, temizliği 23 gün iken, 35 temizlikten sonra, 2kan, 3 temiz, 6 kan olan bir kadının hayzı hangi günler olur?
CEVAP
Önceki gibi yeni âdeti de ilk 7 gündür. 6 günün son 4 günü istihaza olur. İlk 10 gün içindeki kanlı günler arasındaki temiz günler, kan hükmünde olduğu için, baştan itibaren 2 kan ve 3 temiz gün hayz günüdür, 6 günün ilk 2 günü hayz, 4 günü de istihazadır.

Sual 25: Âdeti 8 gün, temizliği 23 gün iken, 29 gün temizlikten sonra 4 gün kan, 2 gün temiz, 6 gün kan gören kadın, daha sonra sahih temizlik görse hayzı hangi günlerdir?
CEVAP
İşin içinde istihaza vardır. Önceki âdeti 8 gün olduğu için yeni âdeti de ilk 8 gündür. Eskiden 24. günden 31. güne kadar kan geliyordu. Şimdi bu kanlı güne sadece 30 ve 31. günler yani 2 gün rastlamıştır. Eğer 3gün rastlasa idi, âdeti değişip 3 gün olurdu. 2 günü kanlı güne rastladığı için, önceki âdeti kadar, yani 8 gün baştan sayılır. Baştan 4 gün kan idi. İlk 10 gün içindeki kanlı günler arasındaki temiz günler de, kan sayıldığı için, 2 gün de kan kabul edilir. 4 ile 2 nin toplamı 6 eder. 8 gün olması için 6 günün ilk 2 günü de ilave edilip 8 günü hayz, kalan 4’ü istihazadır.

Sual 26: Hayzım 7 gün iken bu ay 8 gün oldu. Yine 21 gün temiz oldum. Âdetim değişti mi?
CEVAP
Evet yeni âdetiniz 8 gün olmuştur.

Sual 27: Âdetim 6 gün iken, bu ay yine 6 gün kandan sonra 1 gün temiz ve 8. günü yine kan geldi. Ondan sonra 25 gün temiz kaldım. 8.gün gelen kan istihaza mıdır?
CEVAP
8. gün kan gelince, 7. gün de kan gelmiş sayılır ve âdetiniz 8 güne çıkar.

Sual 28: Âdetim 5 gün iken, bu ay 8. ve 9. günleri de kan geldi. Önceki gibi, temizliğim de 23 gün sürdü. Kan gelmeyen 6. ve 7.günler, namaz kılmam gerekiyor muydu?
CEVAP
Âdetiniz değişmiş, 9 güne çıkmıştır. Akmayan 2 gün de akmış sayılır. Ancak âdetinizin değişeceğini bilemeyeceğiniz için, gusledip, o iki günde namaz kılmanız gerekirdi. Şimdi o iki günün âdet olduğu anlaşıldığı için kaza etmeniz gerekmez.

Sual 29: Âdetim 7 günde bitmektedir. Bu ay 7 günden sonra da kan geldi ve 10 gün devam etti. 7 günlük sürenin bitiminde guslederek namaz kılabilir miyim?
CEVAP
Kan 11 gün gelseydi, 7 günden sonra temiz kabul edilirdi. Tam 10 gün devam etmişse, 10 günün tamamı hayz olur. 10 günden sonra gusleder, namaz kılabilirsiniz. 10 günden önce temiz sayılmaz. Âdetiniz 10 güne çıkmış olur.

Sual 30: Âdetim 5 gün iken, 3 kan,1 temiz, 8 kan görsem, hayzım değişir mi? Temizlik aynı.
CEVAP
Âdet zamanına rastlayanları hayz, gerisi istihaza olur. Buna göre, 3kan, 1 temiz ve 1 kan, yani ilk 5 gün âdet, geri kalan 7 gün istihazadır.

Sual 31: Bir kadının âdeti 5 gün iken, 5 gün kan, 3 gün temiz, 4 gün kan görse, temizliği yine 26 gün olsa, kanlı günlerde namaz kılmayacak mı?
CEVAP
Âdet zamanına rastlayan kan 11 gün ve daha çok sürerse, sadece âdet zamanına rastlayanları hayz, geri kalanları istihazadır. 5 kanlı gün âdet, 4 kanlı gün istihazadır. 

Sual 32: 8 kan ve 31 temiz iken, 28. günden itibaren 11 gün kan görsem, âdetim değişir mi?
CEVAP
Bu 11 kanlı günün ilk 4 günü istihaza (28-29-30-31 temiz günler) olup, isabet eden 7 gün hayz (32-33-34-35-36-37-38 önceden hayz olan günler) olur. Yeni hayzı 7 olup, temizlik günü değişmez. 

Sual 33: Âdeti 5 gün, temizliği 25 gün iken, 20 gün temizlikten sonra, 3 gün kan, 2 gün temiz, 5 gün kan gören kadının hangi günleri hayzdır? 
CEVAP
Âdeti değişerek 10 güne çıkar. 

Sual 34: Kur'an elifbasını hayzlının eline alması caiz midir?
CEVAP
Caizdir. Parmakla âyetlere dokunmaz. Fıkıh kitabını da ele alması caizdir

Sual 35: Hayzlı temizlenince, ölene kadar herhangi bir ayda tavaf yapabilir mi?
CEVAP
Evet. Fakat geciktirmemelidir.

Sual 36: Kadın hayızlı iken de Safâ ile Merve arasında sa'y yapabilir mi?
CEVAP
Evet.

Sual 37: Apartmanımızın alt katı mescittir. Nişan, düğün de yapılıyor. Hayzlının girmesi caiz midir?
CEVAP
Evet.

Sual 38: Bir kadın, nafile namaza veya nafile oruca başladıktan bir müddet sonra, hayz görse, hayzı bitince, elinde olmayan semavi bir sebepten dolayı, namaz ve orucu bozulduğu için, bunları temizlenince kaza etmesi gerekir mi?
CEVAP
Evet gerekir; yani bu nafile namazla, nafile orucu, kaza etmek vacibdir. Eğer, farz oruca niyet ettikten sonra, hayz görürse, bu orucu kaza eder. Ama farz namaza niyet ettikten sonra hayız başlasa, namazı kaza etmez. Çünkü namaz affedilmiştir. (Redd-ül-muhtar)

Sual 39: Hamileden gelen kan, hayz mıdır?
CEVAP
Hanefi mezhebinde istihaza, yani özürdür. Namazını kılar, orucunu tutar. Maliki’de ise, hamileden ve doğumdan önce gelen kan hayzdır. Maliki’yi taklit eden kadın, bu kanlı günlerde, orucunu tutar, fakat namaz kılmaz. Namazını daha sonra kaza eder. 

Sual 40: Hayzım kesilince, bunun hayz mı, yoksa sarı akıntı mı olduğunu bilemiyorum. Hayz sanarak namaz kılmasam veya hayz olduğu halde akıntı sanarak, namaz kılsam, günah olur mu?
CEVAP
Kasıtlı olmadığı için günah olmaz. 

Sual 41: Âdetim 23 temiz 5 kan idi, şimdi yine 23 temiz günden sonra, 5 kan ve 1 temiz, sonra, 7. ve 13. günleri kan geldi. Ne yapmam gerekir?
CEVAP
Kan 10 günü geçtiği için, istihaza var demektir. İstihaza olunca çakışan günlere bakılır. Çakışan gün yoksa, eski âdeti geçerli olur. Çakışan gün de, eski âdeti de 5 gün olduğu için, yine âdeti 5 gün oluyor. 7. ve 13. gün gelen kan istihazadır. Eğer 7. gün hayz sanılıp namaz kılınmamışsa, kaza edilir.

Rahmi alınan kadın
Sual: Rahmi tamamen alınan kadından hayz kanı gelir mi?
CEVAP
Hayır, gelmez. Doktorlar, rahmin tamamı alınırsa, kan gelmeyeceğini bildiriyorlar. Eğer kan geliyorsa, başka bir hastalıktan olur.

Kadının âyise yaşı
Sual: Kadın kaç yaşından sonra âdetten kesilmiş sayılır?
CEVAP
Hanefi’de 55 yaşından sonra kan gelse de artık âdet sayılmaz. Fetva da böyledir. Bazı âlimlere göre, kadın siyah ve koyu kırmızı kan görürse hayız olur. Eğer akıntı, sarımtırak, yeşilimsi ve toprak renginde ise özür sayılır.

Âyise yaşı
Sual: Âyise yaşını hesaplarken, miladî yaşı mı, hicrî yaşı mı esas almak gerekir?
CEVAP
Hicrî yaş esas alınır. Âyise, hayzdan kesilmiş, yaşlı kadın demektir. Âyise yaşı, Hanbelî’de 50, Hanefî’de 55, Şâfiî’de 60, Mâlikî’de 70’tir. Bu yaşlardan sonra gelen kan, hayz olmaz, istihaza olur. Yaklaşık miladî 53 yaş 3 aylık olan kimse, hicrî 55 yaşına girmiş olur. Miladî yıl, 1,0307 ile çarpılınca, hicrî yıl bulunur. Mesela, miladî 68 yaşında olan biri, 1,0307 ile çarpılırsa, 70 bulunur.

Tırnak kesmek
Sual: Hayzlı iken kesilen tırnağı ve dökülen saçları guslederken yıkamak gerekir mi?
CEVAP
Hayır, gerekmez. Hayzlı iken tırnak kesmek caiz, cünüp iken tırnak kesmek mekruhtur.

Üç gün hayız olmak
Sual: (3 gün kan gelince hayız olur) deniyor. 3 gün nasıl hesaplanıyor? Mesela bir kadından ayın birinde saat dokuzda kan geldi, ayın ikisinde de devam etti. Üçüncü gün saat dokuza kadar devam etti. Bu kadının hayzı 3 gün mü oluyor?
CEVAP
Hayır, 2 gün kan gelmiş oluyor, hayız olmaz. Hattâ bu kan, dördüncü gün saat sekize kadar sürse, sonra kesilse yine hayız olmaz. Hayız olması için tam 3 gün, yani 72 saat sürmesi lazımdır. Bu 3 günü doğru tesbit etmek için, gün olarak değil, saat olarak hesaplamalı. Mesela birinci gün saat dokuzda başlasa, dördüncü gün saat sekizde bitse, toplam 71 saat eder. 72 saati doldurmadığı için hayız olmaz. Bunun için, hayız cetveli tutmak lazımdır. Kanın durmadan 3 gün hep akması lazım değildir. Her gün biraz akmışsa, o gün hep aktı kabul edilir.

Bir gusül yeter
Sual: Cünüpken hayız gören kadının, hayızdan temizleninceye kadar guslü geciktirmesi caiz midir? Veya hayızlı iken, ihtilâm olsa veya herhangi bir şekilde cünüp olsa, her ikisi için bir gusül kâfi midir?
CEVAP
Hayızlı kadın ihtilam olsa veya herhangi bir şekilde cünüp olsa, ikisi için bir gusül kâfidir. Bunun gibi, bayramın ilk günü cumaya rastlasa, bir gusül, hem bayram, hem cuma için yeterli olur. (Halebi-yi sagir)

Hayızlı, cünüpten farklıdır
Sual: Bid’at ehli bir hoca, (Hayzlı kadın, cünüp gibi, kasık tıraşı olamaz, ağzını yıkamadan yiyip içemez, göğsünü yıkamadan çocuğunu emziremez) diyor. Hayzlı kadınla cünüp farklı değil mi?
CEVAP
Evet, farklıdır. Cünübün elini ve ağzını yıkamadan yiyip içmesi tenzihen mekruhtur, çünkü ağzına aldığı su, müstamel olur. Müstamel suyu içmek ise mekruhtur. Hayızlı kadın böyle değildir. Çünkü onun gusletmesi emredilmedi. Cünüp iken kasık tıraşı mekruh olduğu halde, hayzlıya mekruh değildir. Hayzlı, göğsünü yıkamadan, çocuğunu emzirebilir. Cünüp kadının ise, yıkamadan emzirmesi mekruh olur. (Hindiyye, Redd-ül Muhtar, S. Ebediyye)

Hayızlı ile cünübün yanında Kur’an okunsa, cünübe, temizlenince tilavet secdesi vacib olur, hayızlıya ise vacib olmaz. Çünkü tilavet secdesi namaz kılması farz olana vacibdir. Hayızlı kadına, hayzı bitinceye kadar namaz kılmak farz değildir. (Dürer ve gurer, S. Ebediyye)

Yemek yerken niyet
Sual: Yemeğe başlarken, ibadet etmeye kuvvet kazanmak için niyet ediyoruz. Hayızlı iken ibadet edilemediğine göre, böyle niyet etmiyorum. Niyet etsem mahzuru olur mu?
CEVAP
Mahzuru olmaz, aksine öyle niyet etmek gerekir. İbadet denince, sadece namaz anlamamalı. Farz ibadetlerin yanında sayısız nâfile ibadet vardır. Mesela zikir çekmek de ibadettir.

Hayızlı kadın, her namaz vaktinde abdest alıp, seccadesi üzerinde, o namazı kılacak kadar zaman oturup tesbih okursa, salevat getirirse, dua ederse veya herhangi bir zikir yaparsa, en iyi kılmış olduğu bir namazın sevabını kazanır. (Ey Oğul İlmihali)

Onun için hayızlı olan da, ibadete kuvvet kazanmak için niyet etmelidir. Zekât veya sadaka vermek, fakirleri doyurmak veya giydirmek de ibadettir. Bu ibadetleri yapabilmek için de kuvvete, mala ihtiyacımız vardır. O kuvveti ve malı kendinde bulamayan, bu ibadetleri yapmaktan ve sevablarından mahrum kalır. Bunlar için de, niyet ve dua etmeliyiz.