05/09/2025 Cuma Köşe yazarı V.T

“İlim, insanı Allahın emrettiği şeylere götürür, zühd ise o şeylere erişilmesini kolaylaştırır.”

Muhammed bin İsmâil Hadramî hazretleri hadîs, tasavvuf ve Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerindendir. Arabistan’ın güneyindeki Hadramut’ta doğdu. Birçok âlimden ilim tahsil edip, hadîs ve fıkıh ilimlerinde âlim oldu. Tasavvuf yolunda ilerledi. Allahü teâlânın sevgili kullarıyla sohbet etti. Sonra Yemen’de Tihâme taraflarında Dıhhî köyünde yerleşti. Kendisine bir dergâh yaptı. Orada dersler vererek ilim öğretti. 651 (m. 1253) yılında orada vefât etti.

Hadramî hazretleri buyurdu ki: 

“Sıkıntıya karşı sabretmek, bolluk anındaki afiyetten daha efdaldir.” “Akıl, nimetlerin en büyüğü, dünyâ ve âhırette şereflerin en yücesidir.” “Şerefli insan, azarlandığı vakit kızar, yumuşak davranıldığı vakit yumuşar. Şerefsiz insan ise yumuşak davranışa sert çıkar ve sert davranana karşı da yumuşar.”

“Sükût, sana vakar kazandırır ve seni özür dileme zahmetinden kurtarır.”

“İhtirâs, gâfillerin kalbinde şeytanların sultânıdır.” “Hikmet, her müminin kaybettiğidir, onu münâfıkların ağzında olsa dahi alınız.” “İnsandaki cahillik, vücûdu yiyen haşereden daha tehlikelidir (zararlıdır).” “Said kimse, azaptan korkarak inanır ve sevap niyaz eder.” “Hasedcilerin en ehveni, haset ettiği kişinin elindeki nimetlerin yok olmasını ister.”

“İlim, insanı Allahın emrettiği şeylere götürür, zühd ise o şeylere erişilmesini kolaylaştırır.” “Mal, dünyâda sahibine ikramda bulunan bir dost gibi olsa da, Allah huzûrunda ona ihânet eder.” “Korkaklık, ihtirâs ve cimrilik, Allaha karşı kötü zannın bir araya getirdiği kötü arkadaşlardır.” “Mal, harcandığı kadar sahibine ikramda bulunur. Kişinin yaptığı cimrilik kadar ona ihânet eder.”

“Fakîh öyle biridir ki, insanları Allahın rahmetinden ümitsizliğe düşürmez ve onları Allahın rahmetinden yüz çevirtmez.” “Âlim, öyle biridir ki, insânları Allahın rahmetinden dolayı ümit kapısından menetmez ve Allahın mekrinden emîn olmamalarını sağlar.” “Mal ve çocuklar, dünyâ hayâtının ziynetidirler. Sâlih amel de, dünyâdan âhırete götürülen mahsûldür.” “Cömertlik, güzel medhiyeyi, mal sevgisi üzerine tercih etmektir” “Allah için seven bir kardeş, en yakından daha yakın, anne ve babalardan daha merhametlidir.”

“Amel eden câhil kişi, yoldan başka yerde yürüyen gibidir. Bu yürüyüşü ona, ihtiyâcından uzaklaşmaktan başka bir şey kazandırmaz.”