09/12/2022 Cuma Köşe yazarı V.T
İktisat eden, tasarrufa riâyet eden aldanmaz!
"Tedbirli, düzenli yaşamak,
geçimin yarısıdır. İnsanlarla iyi geçinmek, aklın yarısıdır..."
Muhammed bin Düşem hazretleri evliyanın meşhurlarından ve
Hanbelî mezhebi âlimlerindendir. Irak'ta Samerrâ'da doğdu. Tâc-ül-Ârifîn
Ebü'l-Vefâ hazretlerinin sohbetlerine devam ederek olgunlaştı ve icazet
verildi. 1155 (H.550) senesinde orada vefât etti. Bir talebesine:
"Şunlar
ki, Rabbimiz Allahü teâlâdır deyip, (O'nun
rubûbiyyetini ve vahdâniyyetini îtirâf ve ikrârdan) sonra (gizlide
ve açıkta yalnız Allahü teâlâdan korkmak ve yalnız O'ndan ümitli olmakla,
amellerinde ihlâs ve) istikâmet üzere oldular." (Fussilet
sûresi: 30) meâlindeki âyet-i kerîmeyi okuyup, burada geçen "İstikâmet
üzere oldular" kelimesinin tefsîrinde;
"İstikâmet üzere olmak demek, müşâhede üzere bulunmak demektir. (Allahü
teâlâdan başka hiçbir şeyin sevgisinin kalpte bulunmamasına müşâhede denir.)
Çünkü Allahü teâlâyı tanıyan, O'ndan başka hiçbir şeyi bilmez. O'ndan başka her
şeyi unutur. Kim bir şeyi severse, ondan başka bir şeye muttalî olmaz. Başka
şeye itâat etmez, tâbi olmaz" buyurmuştur.
Bu mübarek zat, sohbetlerinde buyurdu ki: "Bir kimse,
sevdiği bir malının elinde devamlı kalmasını isterse, ona baktıkça, (Mâşâallah,
lâ havle velâ kuvvete illâ billâh) [yâni, Allah'ın dilediği olur, kuvvet O'nundur] desin!"
"Malı ve evlâdı çok olmasını isteyen, nebâtî, sebze yemek
çok yesin!"
"Din âlimleri fakihler, sultanların, devlet adamlarının
kapısına gidip, onlara yaltaklanmadıkça peygamberlerin vekilleridir."
"Namaz, her takvâ sâhibi için yakınlıktır. Hac, her
güçsüzün cihâdıdır. Bedenin zekâtı oruçtur. Amel, ibâdet, hayırlı iş yapmadan
karşılık bekleyen, yaysız ok atana benzer."
"Sadaka vererek rızkınızı çoğaltınız. Zekât vererek mallarınızı koruyunuz.
İktisat eden, tasarrufa riâyet eden aldanmaz. Tedbirli, düzenli yaşamak,
geçimin yarısıdır. İnsanlarla iyi geçinmek, aklın yarısıdır."
"Ana-babasını üzen, onlara isyân etmiş olur. Musîbet
zamânında dizini döven, sevâbından mahrûm olur. Allahü teâlâ sabrı, musîbet
miktârınca indirir."
"Takvâdan, Allahü teâlâdan korkup haramlardan sakınmaktan
daha üstün azık yoktur. Susmaktan güzel şey yoktur. Bilgisizlikten zararlı
düşman yoktur. Yalandan büyük hastalık yoktur."
"İyilik üç şeyle tamam olur: 1. O iyiliği yapmakta acele etmek. 2. Yaptığı iyiliği gözünde büyütmemek, dâimâ küçük görmek. 3. İyiliği yaparken, gizlice yapmak."