25/12/2022 Pazar Köşe yazarı V.T
Kazancı haram olana gitmemeli
Kazancının çoğu haramdan olan
kimsenin evine gidip oturmak, câiz değildir
Abdülkâdir Cezîrî hazretleri evliyanın büyüklerinden olup Seyyid
Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin torunlarındandır. 1475 (H.880) senesi
Mısır'da doğdu. 1569 (H.977) senesinde Hama'da vefat etti. Cezîrî kıymetli
eserler yazdı. Bunlardan “Mecmû' Fîhi Eş'âr ve Mürâselât ve Fevâid” isimli
kitabında şöyle anlatır:
Allahü teâlâya isyan edene fasık denir. Başkalarının isyan
etmesine, fıskın yayılmasına sebep olana facir denir. Haram işlediği bilinen
fasık sevilmez. Bidati yayanları ve zalimleri sevmek, günahtır. Hadis-i
şerifte, “Fasıkın fıskına mâni olmaya kudret varken, kimse mâni olmazsa, Allahü
teâlâ, bunların hepsine, dünyada ve ahirette azap yapar” buyuruldu. Ömer bin
Abdülazîz diyor ki, “Allahü teâlâ, bir kimse günah işlediği için, başkalarına
da azap yapmaz ise de, açıkça günah işleyenler görülüp de, görebilenler mâni
olmadığı zaman, hepsine azap yapar.” Allahü teâlâ, Yûşa peygambere vahyeyledi
ki “Kavminden kırk bin salih kimseye ve altmış bin fasık kimseye azap
yapacağım!” Ya Rabbi! Fasıklar, azabı hak etmiştir. Salihlere azap yapmanın
sebebi nedir? dedikte, “Benim gadap ettiklerime, onlar gadap etmedi. Birlikte
yediler, içtiler” buyurdu. Malına, canına, evladına ve Müslümanlara zarar
geleceği, yani fitneye sebep olacağı zaman, bidat sahiplerine ve zalimlere
emr-i mâruf yapmak lazım olmaz. Bu ikisini ve açıkça günah işleyen fasıkları,
yalnız kalp ile sevmemek kâfidir. Tatlı ve yumuşak sözlerle nasihat vermek
lazım olur.
Bir kimse, hem ibadet yapar, hem de fısk yaparsa, daha çok
yaptığının ismi verilir. İkisi müsavi ise, ibadeti bakımından sevilir. Fıskı
bakımından sevilmez. Başkalarının da fıskına sebep olan kimse, hükümet
memurları tarafından menedilir.
Zalimin elini öpmek, karşısında eğilmek, günahtır. Kazancının çoğu haramdan olan kimsenin evine gidip oturmak, caiz değildir. Onu, söz ile veya bir hareket ile methetmek, haramdır. Ancak, kendini veya başkasını, onun zulmünden kurtarmak için, yanına gitmek caiz olur. Yanında iken, yalan söylememek ve kendisini meth ve sena etmemek lazımdır. Kabul etmesi zan olunursa, nasihat verilir. Zalim, sana gelirse kalkmak, ayakta karşılamak caiz olur. Dinin izzetini ve zulmün kötülüğünü bildirmek için kalkmamak iyi olur. Mümkün ise, nasihat yapılır. Zalimden her zaman uzak kalmak daha iyidir. Hadis-i şerifte, “Münafık ile konuşurken, efendim, demeyiniz!” buyuruldu.