31/05/2020 Pazar Köşe yazarı O.Ü
Her davete gidilir mi?
Her davet edilen yere gidilmez. Çağrılan yere gitmek için, şartlar
vardır...
Sual: Davet edilen yere gitmenin lazım olduğu söyleniyor, anlatılıyor ve
yazılıyor. Peki her davet olunan yere gidilir mi?
Cevap: Bu konuda İmâm-ı Rabbânî hazretleri Mektûbat kitabında
buyuruyor ki:
“Müslümanların haklarını gözetmek lazımdır. Hadis-i şerifte; (Müslümanın
Müslüman üzerinde beş hakkı vardır: Selamına cevap vermek, hastasını yoklamak,
cenazesinde bulunmak, davetine gitmek ve aksırıp 'elhamdülillah' diyene,
'yerhamükellah' diyerek cevap vermek) buyuruldu. Fakat, çağrılan yere
gitmek için, şartlar vardır. İhyâ kitabında diyor ki: “Yemek şüpheli ise,
sofrada ipek kumaş, altın, gümüş varsa, tavanda ve duvarlarda canlı resimleri
varsa, çalgı çalınıyorsa, oyun oynanıyorsa, böyle olan yere gidilmez. Zalimin,
bidat sahibinin ve kötü kimselerin, övünmek için çok para harcamış olanın
davetine de gidilmez.” Şir'at-ül-islâm kitabında; “Riya, gösteriş için
yapılan davete gidilmez” deniyor. Muhît kitâbında da; “Oyun oynanan, çalgı
çalınan, Müslümanlar çekiştirilen, içki içilen davete gidilmez” denmektedir.
Metâlib-ül-mü'minîn kitabında da böyle yazılıdır. Böyle mâniler bulunmayan
davete gitmek lazımdır.”
İbni Âbidînde de deniyor ki:
“Haram olan şeyler, odada ise gidilir. Sofrada ise gidilmez. Bilmeyerek
gidildiyse, kalbi ile beğenmeyerek oturulur veya bir bahane ile geri dönülür.
Çünkü haram işlememek için, sünnet terk edilir. Gıybet söylemek veya dinlemek,
çalgıdan ve oyundan daha büyük günahtır. Söz ve makam sahibi ise, sofrada
günaha mâni olmalı veya geri dönmelidir.”
***
Sual: Uzaktan gelen misafire, her gün ikramda bulunmak gerekir mi?
Cevap: Mâ-lâ-büdde kitabında deniyor ki:
“Gelen misafire üç gün ziyafet vermek, müekket sünnettir. Sonraki günlerde
müstehaptır.”
***
Sual: Selam verirken eğilmek, dinimiz açısından uygun mudur?
Cevap: Bu konuda Berîka kitabında deniyor ki:
“Selam verirken ve selam alırken eğilmek günahtır. Hadis-i şerifte; (Karşılaştığınız zaman, birbirinize eğilmeyiniz, kucaklaşmayınız!) buyuruldu. Allahü teâlâdan başkası için rüku ve secde yapmak haramdır.” İbni Nüceym Zeyneddîn Mısrî hazretleri Segâir ve Kebâir kitabında, el ile selam vermek günahtır diyor. İsmail Sivasî hazretleri, bunu açıklarken; “Çünkü, el ile selam vermek, kâfirlerin âdetidir” diyor.