Uykudaki sevab ve günah
Uykudayken de yazılan sevab ve günahlar var mıdır?
CEVAP
Evet, vardır. Üç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Oruçlunun susması tesbih, uykusu ibadettir.) [Deylemi]
(Abdestli olarak yatan, uykudayken, gündüz saim [oruçlu], gece
kaim [gece uyanıp ibadet eden] gibi sevaba kavuşur.) [Deylemi]
(Âlimlerin uykusu ibadettir.) [İ. Gazali]
Ölü gibi yatan, Allahü teâlânın lutfüyle, uyurken de sevab kazanıyor. Uykuda
insana günah yazılmaz; çünkü şuurlu olarak bir günah işlemiyor. Bir hadis-i
şerif meali: (Şu üç kişiden kalem kaldırıldı:Uyuyan uyanana, çocuk
büluğa erene ve deli olan iyileşinceye kadar.) [Ebu Davud]
Hâkim’in rivayetinde ise, üçüncü maddede, (Hasta, iyileşinceye
kadar) ifadesi de bulunmaktadır.
Şartsız bildirilen bu hadis-i şerife bakınca, uyurken sevab da yazılmadığı
anlaşılır; çünkü kalem kalktı deniyor. Ölenin defteri de kapanır, artık sevab
günah yazılmaz; ama bunun da uyku gibi istisnaları vardır. İki hadis-i şerif
meali şöyledir:
(Bir mümin ölünce amel defteri kapanır. Ancak şu üçü bundan müstesnadır:
Sadaka-i cariye, faydalı ilim ve kendisine dua eden salih evlat bırakan.) [Buhari]
(Bir sünnet-i hasene çıkarana [iyi bir çığır açana], onun sevabı
ve kıyamete kadar onunla amel edenlerin sevabı kadar sevab yazılır. Sünnet-i
seyyie çıkarana [kötü bir çığır açana] da, onun günahı ve
kıyamete kadar onu işleyenlerin günahı kadar günah yazılır.)[Müslim]
Uykuda sevab ve günah yazılanlar olduğu gibi, ölünce de sevab ve günahı devam
edenler oluyor. Uyuyan da, çocuk, deli ve ölü gibi günah işlemiş olmaz; ancak
gücü yeterken borcunu ödememişse, işlediği zulmün günahı uykudayken de yazılır;
çünkü gücü yeterken borcunu ödememek zulümdür. Bir hadis-i şerifte, (Zenginin [ödeme
imkânı olanın] borcunu ödemeyip, oyalaması zulümdür) buyuruldu.
(Buhari)
Uyurken zulüm kalkmadığı gibi, eskiden işlediğimiz günahlar da silinmez.
Günahlarımız, uyurken de, uyanıkken de devam eder. Malı olduğu halde, borcunu
ödemeyi bir saat geciktiren, zalim ve asi olur. Namaz kılarken de, oruç tutarken
de, uykuda da, yani her an lanet altında bulunur. Borç ödememek öyle bir
günahtır ki, uykuda bile durmadan yazılır. (Bey’ ve şira risalesi
şerhi)
Buradaki incelik: Uyuyan, uyurken günah işlediği için değil, daha önce borcunu,
imkânı varken ödemediği için günah yazılıyor. Uykudayken yaptığı bir şey
yazılmıyor, eski günahı devam ediyor.