İbadeti gizlemek
Nâfile ibadetleri teşvik için, farzlar gibi açıktan yapmak uygun olur mu?
CEVAP
Riya yani gösteriş korkusu yoksa, teşvik maksadıyla nâfile ibadetleri
açıktan yapmak caiz olur. Riya tehlikesi varsa yahut riyaya yol açabilecekse,
nâfile ibadetleri gizli yapmalıdır.
İslam âlimleri, (Bir hayrın yapılmasına yol gösteren, onu yapan
gibidir) hadis-i şerifine göre, sadakayı açıktan vermenin, iyiliği
açıkça yapmanın iki kat sevab olduğunu bildirmiştir. Biri, sadaka sevabı,
ikincisi ise, başkalarını teşvik etmek sevabıdır. Bir hadis-i şerif:
(Sadakayı gizli vermek, açıktan vermekten efdaldir, ancak örnek olmak,
teşvik etmek için açıktan verilen sadaka, gizli sadakadan efdaldir.) [Deylemî]
Riya endişesi olursa sadakayı gizli vermek daha sevabdır. (Yâ Resulallah, hangi
sadaka daha faziletlidir?) diye sorulunca, (Az maldan gizli verilen
sadaka) buyurup, (Eğer sadakayı açık verirseniz güzel olur,
gizli verirseniz sizin için daha hayırlıdır)mealindeki âyeti okudu.
(Taberanî)
İmam-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: Farzlar yapılırken araya riya karışmaz.
Nâfile ibadetlerde ise, gösteriş çok olur. Bunun için, zekâtı açıktan vermek
gerekir. Nâfile olan sadakayı gizli vermeli ki, böylece kabul olma ihtimali
fazla olur. (2/82)
Kur’an-ı kerimde mealen buyuruluyor ki:
(Gizli sadaka daha iyidir.) [Bekara 271]
(Rabbinize yalvararak, gizli, sessiz dua edin!) [Araf 55]
(Rabbini içinden zikret!) [Araf 205]
Hadis-i şeriflerde de buyuruluyor ki:
(Allah’ı gizlice zikredin!) [İbni Mübarek]
(Hafaza meleklerinin işitmediği zikir, işittikleri zikirden 70 kat daha
kıymetlidir.) [Beyhekî]
(Kıyamette, Allahü teâlânın himaye ettiği yedi kişiden biri, sağ elinin
verdiğini sol eli bilmeyecek kadar sadakayı gizli verendir.) [Buhârî]
(Gizli verilen sadaka, Allah’ın gazabını söndürür.) [Beyhekî]
(Sadakayı gizli vermek, iyilik hazinesidir.) [Taberanî]
(En üstün sadaka, gizli verilendir.) [Taberanî]
(Gece kılınan namazın, gündüz kılınan namaza göre üstünlüğü, gizli verilen
sadakanın, açıktan verilen sadakaya olan üstünlüğü gibidir.) [Taberanî]
(Farzlar hariç, evde kılınan namaz, mescidimde kılınandan üstündür.) [İ.
Âbidin]
(Farzlar hariç, evde kılınan namaz daha hayırlıdır.) [Buhârî]
(Tenhada kılınan nâfile namazın sevabı, açıkta kılınandan 25 kat daha fazladır.) [İ.
Ahmed]
(Kur’anı âşikâre okuyan, âşikâre sadaka veren gibi, gizli okuyan da gizli
sadaka veren gibidir.) [Tirmizi]