08/04/2024 Pazartesi Köşe yazarı O.Ü
Her davete gidilir mi?
Sual: Davet edilen yere gitmenin lazım olduğu söyleniyor, anlatılıyor ve yazılıyor. Peki her davet olunan yere gidilir mi?
Cevap: Bu konuda İmâm-ı
Rabbânî hazretleri Mektûbat kitabında buyuruyor ki:
“Müslümanların haklarını gözetmek lazımdır. Hadis-i
şerifte; (Müslümanın Müslüman üzerinde beş hakkı vardır: Selamına cevap
vermek, hastasını yoklamak, cenazesinde bulunmak, davetine gitmek ve aksırıp
elhamdülillah diyene, yerhamükellah diyerek cevap vermek) buyuruldu.
Fakat, çağırılan yere gitmek için, şartlar vardır. İhyâ kitabında diyor
ki: “Yemek şüpheli ise, sofrada ipek kumaş, altın, gümüş varsa, tavanda ve
duvarlarda canlı resimleri varsa, çalgı çalınıyorsa, oyun oynanıyorsa, böyle
olan yere gidilmez. Zalimin, bidat sahibinin ve kötü kimselerin, öğünmek için
çok para harcamış olanın davetine de gidilmez.”
Şir'at-ül-islâm kitabında; “Riya, gösteriş için
yapılan davete gidilmez” deniyor. Muhît kitâbında da; “Oyun oynanan, çalgı
çalınan, Müslümanlar çekiştirilen, içki içilen davete gidilmez” denmektedir.
Metâlib-ül-mü'minîn kitabında da böyle yazılıdır. Böyle mâniler bulunmayan
davete gitmek lazımdır.”
İbni Âbidînde de deniyor ki: “Haram olan şeyler,
odada ise gidilir. Sofrada ise gidilmez. Bilmeyerek gidildiyse, kalbi ile
beğenmeyerek oturulur veya bir bahane ile geri dönülür. Çünkü haram işlememek
için, sünnet terk edilir. Gıybet söylemek veya dinlemek, çalgıdan ve oyundan
daha büyük günahtır. Söz ve makam sahibi ise, sofrada günaha mâni olmalı veya
geri dönmelidir.”
Sual: Uzaktan gelen misafire, her gün ikramda bulunmak
gerekir mi?
Cevap: Mâ-lâ-büdde
kitabında deniyor ki: “Gelen misafire üç gün ziyafet vermek, müekket sünnettir.
Sonraki günlerde müstehaptır.”
Sual: Selam verirken eğilmek, dinimiz açısından uygun
mudur?
Cevap: Bu konuda Berîka kitabında deniyor
ki: “Selam verirken ve selam alırken eğilmek günahtır. Hadis-i
şerifte; (Karşılaştığınız zaman, birbirinize eğilmeyiniz,
kucaklaşmayınız!) buyuruldu. Allahü teâlâdan başkası için rüku ve
secde yapmak haramdır.” İbni Nüceym Zeyneddîn Mısrî hazretleri Segâir ve Kebâir
kitabında, el ile selam vermek günahtır diyor. İsmail Sivasî hazretleri, bunu
açıklarken; “Çünkü, el ile selam vermek, kâfirlerin âdetidir” diyor.